Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler, Kafkaslar ve Balkanlar arasında iş birliği imkanlarını artırmak ve geliştirmek için Karadeniz Stratejik Araştırmalar Merkezi (KASAM) ve Marmara Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenen 7. Uluslararası Mavi Karadeniz Kongresi başladı. İstanbul Grand Cevahir Otel’deki kongrenin açılışında konuşan KASAM Başkanı Yusuf Cevahir, “Son yıllarda doğalgaz ve petrol gibi fosil kaynakların tespit edildiği, Kanal İstanbul ve limanlarıyla dünya gündemine oturan Karadeniz’de, barışa, güvenliğe, iş birliğine zarar verecek her türlü ihtimali ve pazarlığı akıl, bilim ve siyaset ekseniyle çalışarak, el birliğiyle önlemeliyiz” dedi.
HERKESİN MÜŞTEREK SORUMLULUĞU VAR
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da kongrenin açılışında önemli mesajlar verdi. Yaptığı konuşmada Karadeniz’in yüzyıllardır jeopolitik ve jeostratejik önemini koruduğunu söyleyen Oktay, deniz güvenliği, ticaret potansiyeli ve enerji kaynaklarıyla Karadeniz’in barış, istikrar ve refah denizi olması için Türkiye’nin önemli sorumluluk üstlendiğini vurguladı. Oktay, “Karadeniz’de bölgenin sorunlarına en iyi çözümün yine bölge ülkelerinin kendi içinden çıkabileceğine inanıyoruz” diye konuştu. Bölgede Türkiye’nin çok taraflı diyalog ve iş birliği yönündeki gayretlerini sürdürdüğünü aktaran Oktay, “Tüm kıyıdaş devletlerin bölgede müşterek sorumluluğu bulunduğuna inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
DANYA PAZARINA AÇILAN KAPI
Bölge hinterlandının, bugün de doğal bir jeopolitik merkez ve ticaret yolu olduğunu vurgulayan Oktay, “Karadeniz, bölge ülkelerinin dünya pazarlarına açılabilmesi için küresel bir işlev üstlenmektedir” dedi. Türkiye’nin, Karadeniz’de, uluslararası ekonominin ve güvenliğin motor gücü, herhangi bir olumsuz durumda ise sigortası olduğunu dile getiren Oktay, şöyle konuştu: “Terörle mücadelede kararlı tutumumuz ve hakkaniyetten yana duruşumuzla Karadeniz’in istikrar ve refah ile anılmasına katkı sunmaktayız. Karadeniz için ticaretten enerjiye, ulaştırmadan turizme uzanan işbirliğinin her zaman destekçisi olacağız.”
KANAL İSTANBUL TÜM KARADENİZ İÇİN KAZANÇ
Kanal İstanbul tüm Karadeniz için kazanç qOktay, Kanal İstanbul’un Karadeniz’e her açıdan değer katacak hamlelerin başında geldiğini kaydetti. Proje kapsamında boğaz trafik yükünün hafifleyeceğini söyleyen Oktay, “Kanalın Karadeniz çıkışının hemen doğusunda konteyner limanı ve lojistik merkezi, batısında ise rekreasyon ve yenilenebilir enerji alanı bulunacak. Muhalefet, Kanal İstanbul’a sadece Karadeniz’in refahı ve çevre açısından bile bakabilse, projeyi karalamak için boşa nefes tükettiğini anlardı. Kanal İstanbul ile Karadeniz ve tüm Karadeniz ülkeleri kazanacak” dedi.
NATO ADIMLARI ÖLÇÜLÜ ATMALI
NATO içinde de Karadeniz’e yönelik adımların ölçülü ve ihtiyatlı olması gerektiğini savunan Oktay, “Karadeniz’de bir deniz yetki alanı sorununun olmaması, bölgede barış ve istikrarın sürdürülebilirliğine katkı sağlayan faktörlerden biridir. Özellikle ticaret ve yatırımların sağlıklı zeminde yürüyebilmesinde temel şartın huzur ve istikrar olduğuna inanıyoruz” dedi. Enerji iş birliklerinin bölgede barış, istikrar ve refahın devamlılığı için büyük önem taşıdığını belirten Oktay, “Geçtiğimiz yıl Sakarya sahasında keşfettiğimiz 540 milyar metreküplük doğalgaz rezervi, bölgedeki enerji denklemini yeni baştan kurgulayan bir etkiye sahiptir” şeklinde konuştu.
DENİZ YOLU AÇIK OLMASA HAYAT DURU
Açılış konuşmalarının ardından düzenlenen panelde konuşan Emekli Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı da denizlerin önemine değindi. Dünya nüfus yoğunluğu haritasına bakıldığında, insan nüfusunun denizler çevresinde toplandığının çok net görüldüğünü kaydeden Yaycı, “Dünyada ham petrolün yüzde 70’i gemilerle taşınıyor. Diğer kısmı boru hatları, kara ve demir yolundaki ulaşım hatlarıyla taşınıyor. Ama yüzde 70’i deniz yoluyla taşınıyor. Diğer ihtiyaç maddelerinin hacim olarak asgari yüzde 85’i yine deniz yoluyla taşınıyor. Türkiye’yi düşünün. Türkiye’de eğer deniz ticaret yolları açık tutulmaz ise ham petrol ve diğer emtiaların hem ihracı hem ithalatı durur, yani hayat durur. Deniz ulaşımının dünya ekonomisine doğrudan katkısı yaklaşık 400 milyar dolar” dedi.
BUGÜN DE SÜRECEK
15 ülkeden 60 konuşmacının tebliğ sunacağı uluslararası kongreye Eski Kuzey Makedonya Başkanı Gjorge Ivanov video konferans yöntemiyle katıldı. Dünkü panelde Bulgaristan Avrupa Parlamento Üyesi Prof. Dr. Ivo Hristiov, Marmara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Alaeddin Yalçınkaya, İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. İlyas Topsakal, Azerbaycan Milletvekili ve CESD Kurucusu Dr. Vugar Bayramov da birer sunum gerçekleştirdi. Deniz, çevre, insani güvenlik, eko-politik, enerji güvenliği, diplomasi konularında akademisyenler, siyasiler, araştırmacılar tarafından sunumların yapılacağı kongre bugün de devam edecek.
