Öğrencilerin yapay zeka destekli kopya girişimlerini yine bu teknoloji engelleyecek. Online sınavlardaki birçok yazılım, bakış yönünden klavye ritmine kadar her ayrıntıyı izleyen bir gözetmene dönüştü. Üniversiteler, sınav güvenliğini korumak için artık algoritmaya nöbet tutturuyor. Söz konusu teknolojiler, küresel ölçekte de standart hale geliyor.
Dünyada üniversiteler, dijital ve açık uçlu sınavlarda artan güvenlik risklerine karşı yapay zekâ (YZ) tabanlı gözetim sistemlerine yöneliyor. Birçok eğitim kurumunda kamera görüntülerini analiz eden, şüpheli hareketleri işaretleyen ve anlık uyarılar gönderen algoritmalar devreye alınmaya başlandı. “Davranışsal tutarlılık analizi” yapan yazılımlar, öğrencinin veya sınavdaki adayın göz hareketlerinden klavye ritmine kadar pek çok veriyi gerçek zamanlı olarak değerlendiriyor.
ŞÜPHELİ DAVRANIŞA %90 ORANINDA TESPİT
Birçok ülkede dijital sınav güvenliği konusunda çalışma grubu oluşturduğu belirtilirken, bazı üniversitelerde sınav sırasında çoklu ekran açma, harici IP bağlantısı, kulaklık algılama, arka plan gürültü tespiti gibi unsurlar YZ tarafından otomatik olarak raporlanıyor. Sistem, şüpheli davranışları yüzde 90’a varan doğrulukla işaretleyebildiği için gözetmenlerin iş yükünü ciddi ölçüde azaltıyor.
ÖĞRENCİNİN BAKIŞ YÖNÜNÜ TESPİT EDİYOR
Teknoloji şirketleri ise sınav platformlarıyla entegre çalışan yeni çözümlerini pazara sunuyor. Pearson, Honorlock ve ProctorU gibi platformlar kamera ve mikrofon verilerini analiz ederek şüpheli davranışları gerçek zamanlı işaretliyor. Bu sistemler, öğrencinin bakış yönü, yüz konumu ve ortam seslerinden risk skoru üretiyor. Şüpheli anlar, gözetmenlere rapor halinde iletiliyor. Eğitim analistleri, yapay zekânın sınav güvenliğini güçlendirdiğini ancak etik kaygıları da hatırlatıyor. Verilerin saklanması, sürekli kamera takibi ve aday mahremiyeti konusunda şeffaf bilgilendirme yapılmasına dikkat çekiliyor. Buna rağmen, dijitalleşen eğitim ortamında YZ temelli güvenlik uygulamalarının kaçınılmaz olduğu yorumları ağırlık kazanıyor.
TÜRKİYE DE TAKİPTE
Türkiye’de de yapay zekâ destekli çevrim içi sınav güvenliği alanında çeşitli ticari çözümler bulunuyor. Ülkemizde bu konuya yönelen yerli yazılım şirketleri olduğu da biliniyor. ProctorStone, yükleme gerektirmeyen YZ tabanlı gözetim sistemiyle yüz tanıma, davranış analizi ve kopya tespiti gibi modüller sunduğunu açıklıyor. Examod ise yüz doğrulama, ekran kilitleme, otomatik kayıt ve proctoring entegrasyonlarıyla kurumlara uzaktan sınav altyapısı sağlıyor. Her iki platformun da kamuya açık bilgilerinde, Türkiye’de üniversiteler ve şirketler için bu teknolojilerin hizmet olarak sunulduğu belirtiliyor.
