Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun''un revizyonu çalışmaları gündemdeyken mevcut bir sorunu daha Sanayi ve Ticaret Bakanlığı''nın dikkatine sunmakta fayda var.
Hep söylüyorum; tüketici ancak etkin bir denetim mekanizması kurulursa geçek anlamda korunabilecek. Denetim işlevinin önündeki engel ise bugün için şu; koordinasyonsuzluk.
Tüketicinin korunması konusunda herkes kendi başına yetkili. Yediğimiz içtiğimiz gıda maddelerinin sağlığı anlamında olaya bir bakalım; yetkili merci sayısı üç. Biri Sağlık Bakanlığı, öteki Tarım Bakanlığı, bir diğeri ise Belediyeler. Gıdaların üretim noktası ve satış yerindeki denetimi yapanlar da farklı merciler. Örneğin bugün için gıda denetimi konusunda geçerli yasalardan biri 560 Sayılı Kanun. Bu kanun satış noktasında denetim için Bakanlık taşra teşkilatlarıyla belediyelerin koordinasyon ve işbirliği halinde çalışmasını öngörüyor. Bu durum denetimin etkin olması gerektiğini düşündürebilir. Ancak öyle değil. 560 Sayılı yasanın gündeme gelmesinden sonra belediyeler gıda denetimi yapamaz oldular. Her ilde çok güzel örgütlenmiş olan zabıta teşkilatı, belediye sağlık müdürlüğü elemanları saf dışı kaldılar. Yasanın öngördüğü koordinasyon ve işbirliğinin sistemi bir türlü kurulamadı gitti. Çünkü merkezi otorite siyasi bazı gerekçelerle "bu işi ancak ben yaparım" mantığı gibi tamamiyle çağ dışı bir zihniyeti gütmeye ısrarla devam ediyor. Oysa tüketici Osmanlı''dan bu yana biliyor ki bu işi en kısa zamanda, şehri en iyi ve yakından tanıyan belediye zabıtası yapabilir. Bu yüzden şikayetlerini de belediyelere bildiriyor. Oysa belediye denetimi yapabilmek için oturmuş sağlık müdürünün bir türlü gerçekleşemeyen işbirliği girişimini bekliyor. Diğer konularda da aşağı yukarı bu böyle. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunu''nun yürürlükte bulunan şekli etiket konusunda hem denetim hem de cezai yaptırım açısından belediyeleri yetkili kılarken şimdi Sanayi tarafından gündeme getirilen değişiklik taslağı işin içine kendisini de katıyor; üstelik bir de denetimden her iki mercinin ayrı ayrı görevli olacağını bildiriyor. Bu tarihi bir hatadır. Düşünebiliyor musunuz, bir bakkal dükkanında etiket var mı yok mu diye birgün belediye gidecek, bir saat sonra Bakanlık gidip aynı yeri kontrol edecek. Bir başka yere ise belki hiç gidilmeyecek. Böyle sistemsizlik olmaz.
