Türkiye’nin hiç bitmeyen yeni anayasa arayışları, 2011’in 12 Haziran seçimleri sonrasında yeniden gündeme gelmiş, Meclis’te dört partinin de katılımıyla bir
kurulmuştu.
9 Ekim 2011 günü çalışmaya başlayan Komisyon, değişik kesimlerden fikirler aldıktan sonra yeni anayasa çalışmalarına başlamış, epeyce çalıştıktan sonra 60 maddede uzlaşma sağlamıştı.
İlerleyen dönemlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açık çağrısına rağmen, bu 60 maddenin Meclis’ten geçirilmesi, özellikle CHP’nin isteksiz tutumu nedeniyle mümkün olmadı.
1 Kasım 2015 seçimlerinden sonra, TBMM’de öncekinin benzeri bir başka komisyon daha oluşturuldu.
Ancak o komisyon da, CHP’nin Başkanlık sistemini tartışmaya bile açmak istememesi nedeniyle fazla ömürlü olmadı.
O dönem anayasa çalışmalarının neden ve nasıl boşa düştüğünü anlamak için, dönemin HDP komisyon üyesi İstanbul Milletvekili Garo Paylan’ın şu sözlerine bakmak yeterli olacaktır:
“CHP, ‘parlamenter sistem dışında hiçbir şeyi tartışmayacağını; bunun ilkelere yazılması gerektiğini’ söyleyince dağıldı. CHP bu noktada tutumunu devam ettirdiği sürece, bir daha toplanacağını sanmıyorum.”
Öte yandan, önceki çalışmalarda, 4 partinin 60 madde üzerinde mutabık kalması, Türkiye’nin siyasi şartları göz önüne getirildiğinde gayet olumlu bir sonuç olarak karşımıza çıkmıştı.
O dönemde Ak Parti adına bu çalışmaların içinde milletvekili sıfatıyla yer alan Mustafa Şentop, bugün TBMM Başkanlığı görevini yürütüyor.
ŞENTOP: YENİ ANAYASA ULAŞILMAZ, ÜTOPİK BİRŞEY DEĞİL
Geçtiğimiz pazar akşamı, Ülke TV’de yaptığımız Haftanın Raporu programında Siyaset Bilimci Murat Yılmaz ve Prof. Mehmet Şahin’le birlikte Şentop’u ağırladık.
Yönelttiğimiz soruların önemli bir bölümü, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yaptığı çağrıyla yeniden gündeme gelen yeni anayasa üzerine oldu.
Hem bir anayasa profesörü olması hasebiyle, hem geçmişte anayasa çalışmalarının ‘
’ görev almış bir isim olması, hem de bugün için partiler arasında yapılması muhtemel yeni çalışmalarda Meclis Başkanı sıfatıyla alabileceği rol nedeniyle, Şentop’un değerlendirmeleri önemli hale geliyor.
Şentop’un yaptığımız yayın sırasında gündeme getirdiği öneriyi aktarmak istiyorum.
Sözlerini araya girmeden aktaralım:
“Burada mutabık kalınacak yönler, mutabık kalınamayacak yönler var. Kanaatim, mutabık kalınacak konular kolaylıkla halledilebilir. Hatta bunlar için referanduma bile gerek olmaz. Millet zaten o yetkiyi vermiş. Belli sayısal çoğunluğu bulursanız anayasa yapma yetkisi vermiş. Bu yapılabilir. Anlaşılamayan konular işin sahibine, millete götürülebilir. ‘Anlaşmazlığı millet gidersin’ denilebilir. Yeni anayasa bir ütopya, erişilmez bir şey değildir. Bu, gerçekleşebilir bir şeydir, yeter ki iyi niyetle olsun, yapma konusundaki irade olsun.”
MİLLET İTTİFAKI ERDOĞAN’IN ÇAĞRISINI KADÜK HALE GETİRMENİN YOLLARINI MI ARIYOR?
Şentop’un bu ifadelerinde yeni anayasa için gündeme getirdiği öneri kadar, son bölümünde zikrettiği
şartına yaptığı vurgu da önem taşıyor.
“Yeter ki iyi niyetle olsun”
sözleri, bir yeni anayasa fikrinin olgunlaşması için olmazsa olmaz bir şart.
Masaya oturmak için de iyi niyet gerekir, masadan mümkün olabilecek en güzel uzlaşma formülü ile kalkmak için de.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önerisine MHP lideri Bahçeli hızlıca destek açıklaması yapmasına ve dün bu desteğini
“Bütün partilerin Anayasa’nın ilk dört maddesine bağlı bir tutumla bir araya gelmesi milletin talep ve beklentisidir. MHP yeni anayasa sürecinde vardır, çalışmalarına başlamıştır”
sözleriyle tekrarlamasına rağmen Millet İttifakı’nın paydaşlarından henüz somut bir destek açıklaması gelmedi.
Bu durumu,
‘hazırlıksız yakalanmanın’
getirdiği belirsizlik olarak yorumlayacaksak, o cephede de yakın bir vakitte bu öneriye olumlu yönde bir yaklaşım sergilenebileceğini ihtimal dahilinde görebiliriz.
Ancak, şu ana kadar yapılan açıklamalar üzerinden, muhalefet cephesinin tutumunu,
“Erdoğan’ın çağrısını nasıl kadük hale getiririz”
arayışı ile yorumlamak da mümkün.
Bu iki şıktan hangisinin doğru olduğu yakın bir zaman içinde görülür.
