Şubeye yeni müşteri getirme ve çapraz satış olanağı tanıması nedeniyle bankaların yeni rekabet alanı vadesiz mevduat oldu. Bankaların bu adımı bir yandan ellerindeki mevduat tabanını güçlendirirken bir yandan da bilançonun sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlıyor. Bu alandaki rekabet mevduat maliyetlerini de aşağıya çekmede etkili bir silah olarak görülüyor. Dış kaynak maliyetlerinin yükselmesi de ‘bedava kaynak’ olarak görülen bu alanda rekabeti artırıyor.
Bankaların bu alanda yaşadığı en büyük rekabet paranın hacminin büyük olduğu resmi kurum mevduatlarında gözlendi. Son bir yıllık sürede bu alanda yapılan birbirinden farklı kampanyalara resmi kurumlar da kayıtsız kalmadı. Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’ın faizleri yükseltmeyin çağrısına destek vermek için birçok resmi kurum parasını vadesiz mevduatta tuttu. Resmi kurumların vadesiz mevduatı 12 Mayıs 2017 tarihi itibariyle bir yıl öncesine göre yüzde 148 artarak 10 milyar liradan 24,8 milyar liraya çıktı. Ticari kurum vadesiz mevduatları da aynı süre içerisinde yüzde 44 artarak 43,1 milyar liradan 62,1 milyar liraya ulaştı.
Tasarruf amaçlı bankalarda tutulan parada da park yerinin vadesiz mevduat olduğu gözlendi. Son bir yıllık sürede vatandaşın vadesiz mevduatta bekleyen parası yüzde 25 artarak 71,1 milyar liradan 88,5 milyar liraya yükseldi. Uzmanlar, tasarruf amaçlı bankalarda tutulan mevduatlarda vadesiz oranın yükselmesini bankaların sunduğu birtakım avantajların yanı sıra artan yatırım iştahına bağlıyor.
Tüm bankacılık sistemi içinde tutulan vadesiz mevduat tutarı bir yıllık sürede yüzde 35 artarak 237,6 milyar liradan 320 milyar liraya çıkmış durumda. Söz konusu paranın 150 milyar lirası yabancı para cinsinden vadesizde tutuluyor. Bu kalemdeki artış yüzde 49 olarak hesaplanıyor. Türk Lirası vadesiz mevduat artışı ise yüzde 24. Yabancıların da yatırım için vadesizde tuttuğu 3,2 milyar lirası bulunuyor. Alternatif piyasaların yükselişe geçmesi , gayrimenkulde cazibenin oluşması ve yeni fırsatlar vadesizde tutulan miktarın artışında güçlü gerekçeler olarak sıralanıyor.
Ürün yelpazesini genişleterek daha fazla yeni müşteriyi çekmek isteyen bankalar, EFT ve havale gibi ek ücret gerektiren ürünlerden para almıyor. Yine yeni para getiren müşterilere belli bir süre için geçerli olacak farklı alternatifler sunuluyor. Özellikle vadesiz mevduat miktarını büyütmek için bankaların geliştirdiği ürünler, bir taraftan bankaların fon portföyünü büyütürken, diğer taraftan da otomatik ödemelerdeki hacmini genişletebiliyor.
