2025 yılının ilk çeyreğinde, 25 yaş ve üzeri araç sahiplerini ilgilendiren hurda teşviki yasası için son dakika gelişmeleri yakından takip ediliyor. MHP tarafından TBMM'ye sunulan yasa teklifi, 25 yaş ve üzeri araçların geri dönüşüme verilmesi halinde, araç sahiplerinin Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) muaf tutulmasını öngörüyor. Ancak, yasa teklifinin üzerinden 3 aydan fazla bir süre geçmiş olmasına rağmen, henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Hurda araç teşviki ve ÖTV indirimi konusunda ortaya atılan iddialara göre, bu teşvik ile belirli araç modelleri yerli üretim kapsamında ÖTV muafiyetiyle satın alınabilecek. 2000 model ve altındaki araçlar, geri dönüşüme verilerek, bir defaya mahsus bu avantajdan yararlanılabilecek. Peki, hurda araç teşviki ne zaman çıkacak? Hurda araç ÖTV indirimi şartları neler olacak ve kimleri kapsayacak?
Hurda araç ÖTV indirimi ve muafiyeti, 25 yaş ve üzeri araç sahipleri için büyük bir fırsat yaratacak. 5 Mart Perşembe günü, bu yasa teklifiyle ilgili detaylar kamuoyuna yansıdı. 25 yaş ve üzeri araçların piyasadan çekilerek yerli üretime destek verilmesi amaçlanan bu düzenleme, eski araçların geri dönüşüme verilmesi halinde, araç sahiplerine ÖTV muafiyeti sağlayacak. Eğer teklif kabul edilirse, 2000 model ve altındaki araçlar için hurda teşviki devreye girecek. Bu teşvik, eski araçların geri dönüşüme kazandırılmasıyla sıfır araç alımında vatandaşlara teşvik sağlayacak. Teklifin Meclis'ten geçmesiyle, özellikle taksi, minibüs gibi esnaf araçları için ÖTV ve KDV muafiyetli araç alım imkanı ortaya çıkacak.
25 YAŞ ÜSTÜ ARAÇ SAHİPLERİNE ÖTV'SİZ SIFIR ARAÇ
Teklif ile 25 yaş ve üstü olan taşıtların yenilerek ekonomiye kazandırılması, bu kapsamdaki ithalatın azaltılması, akaryakıt israfının önüne geçilmesi ve çevre kirliliğinin önlenmesi amaçlandığı açıklandı.
Gerekçe olarak ise "TÜİK verilerine göre 2023 yılı sonu itibarıyla Türkiye'de trafiğe kayıtlı araç sayısı 28 milyon 740 bin 492 adet olarak açıklanmış, bu sayı 2024 yılının Ağustos ayında 30 milyonu aşmıştır. Yine TÜİK'e göre Türkiye'de trafiğe kaydı bulunan araçların yaş ortalaması ise 14,5 olarak hesaplanmıştır. Araç sayısının yüzde 25'lik kısmı ise 21 yaşından büyük taşıtlardan oluşmaktadır.
Yaşı büyük araçlar, tamir, bakım masrafları açısından külfet oluştururken diğer yandan trafikte de mal ve can kaybına sebep olacak şekilde tehlike arz edebilmektedirler. Ayrıca hem çevreye hem de ekonomiye zarar vermektedirler. Bu anlamda 25 yaşından büyük araçların geri dönüşüme verilmesi, ekonomik, çevre kirliliği, ulaşım güvenliği açısından ehemmiyet arz etmektedir.
25 yaş ve daha büyük araçların geri dönüşüme verilmesini teşvik amacıyla araçlarını geri dönüşüme verenlerin bir defalığa mahsus olmak üzere Türkiye'de üretilmiş olmak kaydıyla alacakları yeni araçların Özel Tüketim Vergisinden muaf tutulması bu kapsamda önemli bir gelişme olacaktır." denildi.
ŞOFÖR ESNAFINA ÖTV VE KDV'SİZ ARAÇ SATIŞI
Ticari araç alacak olan şoför esnafını ilgilendiren kanun teklifi de sunuldu. Teklife göre, geçimini bir tek araçla temin eden şoför esnafının mevcut aracını yenilemek maksadıyla ve 10 yıl süre ile ticari faaliyetlerde kullanmak kaydıyla alacağı yeni ticari araç Özel Tüketim Vergisi'nden müstesna tutulması talep edildi.
Şoför esnafına vergisiz araç satışına ilişkin gerekçe olarak "Türkiye'de ticari araçlar gerek ithalat gerek ihracat gerekse de insan taşımacılığında kapsamlı bir yere sahiptir. TÜİK verilerine göre ülkemizde bulunan 30 milyondan fazla aracın yaklaşık 6,5 milyonluk kısmı minibüs, otobüs, kamyonet ve kamyondan oluşmaktadır. Diğer yandan 100 bine yakın ticari taksi faaliyet göstermektedir. Bununla beraber Türkiye Şoförler Odasına kayıtlı yaklaşık 1,5 milyon şoför esnafı bulunmaktadır.
Ticari maksatlı araçların ilgili ekonomik faaliyetlerdeki kullanım oram göz önünde bulundurulduğunda şahsi araçlara göre daha kısa vadede yıprandığı bununla beraber bahse konu araçların bakım ve onarım masraflarının daha külfetli olduğu anlaşılabilmektedir. Yapılan taşımacılık ve ulaştırma faaliyetlerinin hem daha konforlu hem daha güvenli olabilmesi adına araçların kullanım açısından daha elverişli olması önem arz etmektedir. Yıpranan araçlarının bakım-onarım masrafları şoför esnafına külfet oluştururken yeni bir araca sahip olma imkânlarında da güçlük yaşadıkları bilinmektedir.
Bu kapsamda geçimlerini tek bir araçla sağlayan şoför esnafının en az 10 yıl süre ile ticari faaliyetlerde kullanmak maksadıyla satın alacakları yeni araçların Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisinden muaf tutulması, şoför esnafının ticari faaliyetlerini kesintiye uğramadan sürdürmesini kolaylaştıracağı gibi yürütülen faaliyetlerinden daha sağlıklı ilerlemesine olanak tanıyacaktır" açıklaması yapıldı.
