Karadeniz ile Marmara Denizi arasında, İstanbul Boğazı’na paralel açılması planlanan Kanal İstanbul projesi Yunanistan’da paniğe neden oldu. Yunanistan’ın önde gelen gazetelerinden Ekathimerini’nin İngilizce yayınında Stavros Tzimas imzasıyla yayınlanan “Boğaziçi satranç tahtasında Türk hamlesi” başlıklı analizde, Kanal İstanbul’un bölgeye ekonomik ve stratejik etkisine ilişkin değerlendirmelere yer verildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kanal İstanbul’un “10 milyar dolara mal olacak ve 2025 yılında açılacak” sözlerine yer verilen analizde, Türkiye’nin projeyle, 1936 tarihli Montrö Sözleşmesinin, boğazlardan serbest geçişi düzenleyen maddeleri dışında hareket etme imkânı elde edeceğine dikkat çekildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kanal İstanbul projesiyle, jeopolitik satranç tahtasında Türkiye’nin rolünü büyütmek istediğine de işaret edildi.
Stavros’un analizinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın projeyle ilgili açıklamalarına detaylı yer verdi. Yazar, Kanal İstanbul’un, deniz taşımacılığı mevcut düzeni değiştirmesi kadar, Akdeniz’deki askeri güç dengesini de derinden etkileyecek jeopolitik anlamda iddialı bir proje olduğuna vurgu yaptı.
Atina’nın korkusunu dile getiren analizde, Kanal İstanbul projesi ile Türkiye’nin enerji (petrol ve doğal gaz) tedarik hatlarını kontrol etmenin yanı sıra, Batılı ve Rus askeri gemilerinin Karadeniz ve Çanakkale Boğazı arasındaki trafiğini de kontrol etme imkânına sahip olacağına dikkat çekildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu hamle ile hem Boğazlardan geçişlerden gelir elde etmek aynı zamanda Türkiye’nin jeopolitik satranç tahtasında rolünü güçlendirmek hedefi güttüğüne işaret edildi.
- Analizde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun, Kanal İstanbul projesine karşı yürüttüğü sert muhalefete de yer verildi. Yazar, muhalefetin, Türkiye’nin devreye soktuğu diğer dev projelerde olduğu gibi Kanal İstanbul’un hayata geçmesini de engelleyemeyeceğini değerlendirdi.
Gazetenin yayınladığı analizde, Yunanistan’ın Türk Boğazlarını, karayolu ile bypass amacı taşıyan projeyi de gündeme getirildi. Bulgaristan’ın Burgaz limanından, Yunanistan’ın Alexandroupoli limanına bir tren yolu hattı inşasını hedefleyen mutabakat metninin Eylül 2017’de Bulgar ve Yunan bakanlar arasında imzalandığını hatırlatan yazar, o tarihten bu yana hiçbir adım atılamadığının altını çizerek, ülkesinin Türkiye karşısındaki zayıflığına dikkat çekti.
Trump’tan Miçotakis’e şok soru
- Öte yandan geçen hafta içi Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşen Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’in eli boş ayrıldığı ortaya çıktı. Trump’ın görüşme esnasında, bir soruyla Miçotakis’i şok ettiği de ortaya çıktı. Yunan gazetesi Estia, Miçotakis’in, Trump’ın, Türkiye ile askeri bir çatışma ihtimaline karşı, “Türkiye karşısında ya kaybedersen? O zaman ne yapacaksın” sorusuyla şok yaşadığını yazdı. Yunanistan Başbakanı Miçotakis’in Beyaz Saray’da, ABD Başkanı’yla düzenlediği basın toplantısında Türkiye ile Libya arasında imzalanan anlaşmayı, “hukuk dışı” olarak nitelemiş ve Trump’tan destek istemişti. Miçotakis’in açıklamalarına sessiz kalan Trump ise, Türkiye ve Libya konusunda yorum yapmaktan kaçınmıştı. Yunan medyası ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun da Yunanistan’a, Türkiye ile aralarında oluşabilecek bir gerilimde ABD’ye güvenmemeleri gerektiği uyarısında bulunduğunu öne sürdü.
