Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM), Balyoz soruşturmasında tutuklanan ve açığa alınan iki general ve bir amiralin terfi ettirilmemelerine karşı açtığı davada tazminat cezasına hükmetti. AYİM'in tazminat kararında terfi işleminin 'makul sürede uygulanmamasını' gerekçe gösterdiği öğrenilirken, Yüksek Askeri Şûrâ (YAŞ) kararıyla kıdemleri durdurulan 3 general için AYİM'in hükümeti sorumlu tutması, yargıda çiftbaşlılığı yeniden gündeme getirdi. Hukukçular, askeri yargının sivil siyasetin alanına giremeyeceğini kaydederek, "AYİM'in yetkileri ya sınırlandırılmalı ya da kurum tümden kaldırılmalı" mesajı verdi. Son verdiği kararla iyice tartışmalı hale gelen AYİM'in, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) hazırladığı 'Türk Yargı Sistemi' çalışmasında da kaldırılması gerektiği vurgulamıştı.
AYİM'in, 'Balyoz' soruşturmasında tutuklanan ve bu yüzden açığa alınarak terfi ettirilmeyen Tümgeneral Halil Helvacıoğlu, Tümgeneral Gürbüz Kaya ve Tuğamiral Abdullah Gavremoğlu'nun açtığı dava sonucunda Başbakanlık ve Milli Savunma Bakanlığı'nı 40 bin TL tazminata mahkum etmesini hukukçular 'skandal' olarak nitelendirdi. Askeri bir mahkemenin, sivil iradenin verdiği kararı yargılayamayacağını vurgulayan hukukçular, "Bu ne demokrasi ne de hukuk devletine uygundur" dedi.
Prof. Dr. Ergun Özbudun, AYİM'in hükmünü, 'her yönü ile yanlış karar' olarak değerlendirdi. Terfi işlerinde Başbakan, Milli Savunma Bakanı ve Cumhurbaşkanı'nından oluşan üçlü mekanizmanın verdiği kararın esas alınması gerektiğini belirten Özbudun, "Bunun dışına çıkıldığı zaman hukuk devleti anlayışına ters düşeriz" diye konuştu. AYİM'in 1971 yılında faaliyete geçirildiğini hatırlatan Özbudun, bu kurumunda darbe eseri olduğunu vurguladı. Darbe eseri olan bir kurumun demokratik olmasının beklenemeyeceğini belirten Özbudun, "Sivil anayasamızın tam anlamı ile sivil olmasını istiyorsak bu kurumun yetkilerini sınırlandırmalıyız" şeklinde görüş belirtti. Dünyanın hiçbir ülkesinde böyle bir uygulamanın olmadığın altını çizen Özbudun, "Bu mahkeme sadece kurum içi disiplin suçlarına bakabilir" ifadelerini kullandı.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesidir.
Emekli Yargıtay Savcısı Ahmet Gündel, yargıda çiftbaşlılığa neden olan AYİM'nin bir an önce kaldırılması gerektiğini söyledi. Sivil iradeye ceza kesen AYİM'in demokratik ve hukuk devleti mantığına aykırı olduğunu belirten Gündel, "Bu kararın altında 12 Eylül Anayasası vardır" dedi. Yargıda çiftbaşlı görüntüye neden olan uygulamanın kaynağının Anayasa'nın 157. maddesi olduğuna dikkat çeken Gündel, bu maddenin derhal kaldırılması gerektiğini kaydetti.
