Göğsünüzde aniden ortaya çıkan ağrı ve sıkışma hissiyle başlayan kalp krizinde erken müdahale çok önemli. Erken müdahale hem hayati riskin azaltılmasını hem de kalp kasının zarar görmeden kurtulabilmesini sağlayabiliyor.
KALP KRİZİ NASIL MEYDANA GELİR?
Kalp damarındaki plakların aniden yırtılması ve üzerine pıhtı oturması ile kalp damarı aniden tıkanabilir, sonuçta kalp kası oksijensiz kalır. Oksijensiz kalan kalp kası hücreleri bir süre sonra ölmeye başlar. Bu sürece kalp krizi = miyokart infarktüsü adı verilir.
KALP KRİZİ NASIL ANLAŞILIR?
Kalp krizinin hafif ya da ağır pek çok belirtisi olabilir. Bu nedenle "Kalp krizi belirtileri nelerdir?" sorusuna verilen yanıtlar ile en temel kalp krizi belirtileri anlaşılabilir. Kalp krizi geçiren bir kişinin hissettiği birincil belirti şiddetli göğüs ağrısıdır. Göğüs kafesi ardında adeta bir ağırlığın çöktüğü ve baskı yapıcı bir ağrıdan söz edilebilir. Bu tür bir ağrı, nefes alıp verme ya da hareket etme ile azalma ya da artış göstermez. Ağrı aynı zamanda çene, sırt, omuz, kol, karın ya da boyuna da yayılabilir. Bazı durumlarda sağ kol uyuşması kalp krizi belirtisi bile olabilir. Bazı durumlarda ise sol el parmak uyuşması kalp krizi ile ilişkilendirilebilmektedir. Kalp krizi belirtileri ne kadar sürer konusu da merak edilenler arasındadır. Genel olarak kriz ağrısı gerekli müdahale yapmadan geçmez. Kalp krizi belirtileri arasında mide bulantısı ve kusma, ani soğuk ter basması, baş dönmesi, sıkıntılı genel durum, çabuk yorulma, nefes darlığı ve kalp ritim bozukluğu da yer almaktadır. Kalp krizi belirtisi yaygın bilinenin aksine her zaman şiddetli ve ani göğüs ağrısı şeklinde meydana gelmeyebilir. Bazı insanlar, belirgin şikayetler oluşmadan sessiz ve gizli kalp krizi geçirebilir (özellikle şeker hastalığına sahip olanlar). Erkeklerde kalp krizi belirtileri, kadınlara göre farklı olabilir. Amerikan Kalp Derneği'nin araştırmalarına göre sırt ya da çene ağrısı, nefes darlığı, kusma ve bulantı kalp krizi geçiren erkeklerde daha sık görülmektedir. Buna karşın kadınlarda kalp krizi belirtileri daha çok göğüs kafesi odaklıdır. Erkeklerde bu durum göğüs kafesine baskı ile başlar ve kola doğru yayılır.
KALP KRİZİ ESNASINDA NE YAPILMALI?
kalp krizinde ilk yardıma kadar erken başlanırsa, tıkanan damarı açıcı tedavi yöntemleri de en kısa sürede uygulanabilir ve kalbin hasar görmesinin önüne geçilmiş olur. Hastaya hastanede müdahalede önemli olan hızlı tanı konulması ve müdahalenin uygun bir şekilde yapılmasıdır.
Eğer kalp krizi esnasında yalnızsa;
•Kalp krizi geçirdiği esnada kişinin tıkalı olan damarını açabilmek için yapacağı bir manevra yoktur.
• Öncelikle ağrı başladığı anda hasta telefonla yakınlarını arayarak durumu haber vermelidir.
• Bulunulan yerin kapısını aralık bırakılmalıdır. Böylece, yardıma gelecek olan kişinin işi kolaylaşmış olur.
• Kuvvetli öksürük geçici olarak kan akımını artırabilir. Yeni başlamış bir pıhtıyı yerinden sökme ihtimali çok düşük olsa da kişi burun deliklerini kapatarak kuvvetli biçimde öksürmelidir.
• Evde aspirin varsa, bir bardak su ile alınmalıdır.
• Bunun dışında kesinlikle bir şey yiyip içilmemelidir.
• Pencere açılarak odaya oksijen girmesi sağlanmalıdır.
• Yardım gelmesi, yatarak ya da oturarak beklenmelidir. Kesinlikle ayakta olunmamalıdır. Zira kalp krizi ile hastaneye gelen bir hastanın bir travma sorunu olmaması gerekir. Eğer kişi düşerek başını çarpmışsa, kalp krizi ile ilgili yapılacak tedaviler, başa alınan darbe nedeniyle yapılamayabilir.
• Ağrıyı azaltmak için egzersiz yapılmamalıdır.
• Soğuk ya da sıcak suyun altına kesinlikle girilmemelidir. Özellikle soğuk su böyle durumlarda çok tehlikelidir. Çünkü kalp damarlarını büzer ve tıkalı olmayan damarların da daralmasına neden olabilir.
Bir kişi yanı başınızda kalp krizi geçirdiyse;
• Sağlık deneyiminiz yoksa kalp krizi geçiren birine müdahale etmeyin, başka hastalara veya kendinize ait kalp ilaçlarını vermeyin.
• Hemen ambulans yardımı isteyerek hastayı en yakın tam donanımlı bir hastaneye ulaştırın.
• Bu esnada, kalp krizi geçiren kişiyi uygun bir yere yatırın.
• Ayaklarını kalp seviyesinin üzerine kaldırarak, kalbe daha çok kan akışının olmasını sağlamaya çalışın.
• Üzerindeki sıkı olan kıyafetleri gevşetmek, kravatı çözmek gibi yardımlarda bulunun.
• Önemli olan, hastayı tetkik ve tedavilerinin, yerinde ve uygun şekilde yapılabileceği bir hastaneye ulaştırmanızdır.
