SIGMA (Support for Improvement in Governance and Management - Yönetişim ve Yönetimde İyileştirme Desteği) tarafından hazırlanan Kamu Yönetimi İlkeleri bizlere yapmamız gerekenleri ya da kamu yönetiminde unuttuklarımızı hatırlatmıştır.
Üzülerek belirtmek isteriz ki geçmişi başarılarla dolu bir millet olmamıza rağmen unutkanlık hastalığına tutulduğumuzu da bilmemiz gerekiyor. İşte SIGMA tarafından hazırlanan kamu yönetimi ilkelerinden özetle bahsederek kamu yönetiminde unuttuklarımızı hatırlamaya çalışacağız.
Kamu personelinde profesyonellik nasıl sağlanır?
Kamu personelinde profesyonellik iyi yönetim standartları ve insan kaynağı yönetimi uygulamalarıyla sağlanır. Devlet memurlarının liyakate dayalı işe alım ve işten çıkarma süreci, hangi hükümetin görevde olduğuna bakılmaksızın olabildiğince etkin politikalar geliştirmek ve uygulamak için gereken liyakate dayalı ve sürdürülebilir kamu hizmetini sağlamak için çok önemlidir.
Profesyonel kamu hizmeti için sağlıklı istihdam usullerinin uygulanıyor olması önkoşuldur ancak bunlar, ücretlendirme, performans değerlendirme, profesyonel eğitim ve gelişim, dürüstlük tedbirleri ve disiplin prosedürleri gibi diğer insan kaynakları yönetim araçları ile tamamlanmalıdır. Bu araçlar sadece değerli çalışanları kamu hizmetine çekmek için değil, aynı zamanda devletin stratejik hedeflerinin gerçekleştirilebilmesi için bu çalışanları tutmak ve motive etmek için de gereklidir.
İşe alım süreci nasıl olmalıdır?
Devlet memurlarının işe alım süreci, her aşamasında liyakate ve eşit muameleye dayalıdır; devlet memurlarının bulundukları seviyeden daha alt bir seviyeye indirilmesi veya işlerine son verilmesine ilişkin kriterler açık ve nettir. Bu çerçevede aşağıda maddeler halinde işe alım süreci kriterlerine yer verilmiştir:
Yukarıda belirtilen kuralların hangi birisine itiraz edilebilir ki. Bu kuralların katı bir şekilde hem merkezi idarede hem de yerel yönetimlerde uygulanması halinde hiçbir sorun kalmayacağını söylemek abartı olmayacaktır. Özellikle personel alımlarında liyakat ve fırsat eşitliğinin şeffaf bir şekilde kamu yönetiminde merkeze alınmasının çözemeyeceği hiçbir sorun yoktur.
Üst kademe yöneticilerine baskı yapılmamalıdır
Üst yönetim kademelerinde bulunan kamu personeline doğrudan veya dolaylı siyasi baskı yapılması engellenir. Bu ilkenin batıda da doğuda da geçer bir ilke olduğunu herhalde hatırlatmaya gerek yoktur. Bu ilke doğrultusunda aşağıdaki hususlara uyulması gerekmektedir.
Görüleceği üzere SIGMA tarafından hazırlanan Kamu Yönetimi İlkeleri’nin incelenmesinde bizlerin hatırlaması gereken birçok husus olduğunu açıkça görüyoruz. Acı ama başkaları tarafından bizlere hatırlatılan birçok kıymetli kural bulunmaktadır.
Özellikle üst kademe yöneticiliklerine yapılacak atamalarda sıkı kurallar konulması ve bu kurallara uyulması başlangıçta can sıkıcı olabilir ama ilerleyen süreçte meyveleri alınacaktır. Kamu hizmetinde kaliteyi arttırmak istiyorsak her alanda sıkı kurallar konulmalı ve tavizsiz uygulanmalıdır.
Sonuç olarak “Hakikatin” bizlerin yitik (kayıp) malı olduğunu bilerek doğrulara dört elle sarılmamız gerekiyor. Ümit ederiz ki bu anlatılanları birileri okuma zahmetine katlanır da kamu yönetiminde neleri yanlış yaptığımızı sorgularlar.