Trabzon; Karadeniz''in hırçın, dürüst, ülkesini ve birbirini seven insanları bir şeylerin kurbanı oluyor. Anadolu''nun güneyindeki Diyarbakır, Türkiye''nin en büyük krizinin merkezi olurken, kuzeyindeki Trabzon vatanseverlik gerekçesiyle yepyeni bir öfkenin, krizin merkezi olmaya doğru sürükleniyor. Etnik milliyetçilik açısından Diyarbakır neyse Trabzon da o yolmaya doğru çekiliyor.
Eline silah tutuşturulan 17 yaşındaki genç insanlar, hangi davanın fedaileri haline getirilebiliyor, hangi amaç için kan dökebiliyor? Nasıl oluyor da, bu ülkenin en karmaşık sorunlarına müdahale edebiliyor, kaderini belirleyecek olaylara imza atabiliyor? Bu gençler, mahallelerinde, internet kafelerinde mi bu tür kararlar alıyor?
Ya da, kim, hangi çevreler, hangi odaklar, mahallelerden topladıkları gençlerle “vatan savunması” gerekçesiyle Türkiye''yi olmadık krizlerin içine sürükleyebiliyor? Ya da bu çevreler, “tuhaf bir vatan savunması anlayışı” dışında hangi gerekçelerle, hangi bağlantılarla, hangi merkezlerle hareket ediyor? Kimler tarafından yönlendiriliyor, kimlerin hedeflerine dolaylı yol açıyor?
Trabzon etnik olarak karışık bir bölge. Sayısız etnik yapının barındığı, küçücük toprak parçasında onlarca dilin konuşulduğu Kafkaslar''ın bir uzantısı. Buraya yoğunlaşılması sadece “Türkiye tehdit altında” şeklindeki bir gerekçeyle açıklanamaz. Sokaktaki gençlerin bireysel öfkeleri olmadığına göre, Trabzon''da bu kültürü besleyen çevreler kimler, ona bakılmalı. Ve Trabzon''da bu çevreleri yerli ya da yabancı kimlerin beslediğine bakılmalı. “Neden Trabzon” sorusu dikkatle sorulmalı? Neden Anadolu''nun başka yerleri değl de Trabzon?
Bu soruyu öncelikle Trabzonlular kendilerine sormalı? Şehirlerinin bu şekilde anılması, etnik intikam mangalarıyla öne çıkması, insanlarının tetikçi olarak Türkiye''nin dört bir yana dağılması öncelikle onları rahatsız ediyor; dolayısıyla bu soruları ilk önce onların sorması gerekiyor. Ben de bir Trabzon''lu olduğum için benim de aynı soruyu sormaya hakkım var. Bölgedeki gençler sosyalleşemiyormuş da, işsizmiş de, heyecanlıymış da, herkeste silah varmış da… Bunlar Türkiye''nin kronik sorunları ve gelişmelerin bu gerekçelerle hiçbir bağlantısı yok.
Trabzon, tetikçi devşirilen bir bölge haline geldi. İnsanların hassasiyetlerinin istismar edildiği, gençlerin öfkelerinin tehlikeli amaçlar için yönlendirildiği bir bölge haline geldi. Bundan sonra ne tür suikastler yapılacak? Tetikçileri yine Trabzon''dan mı çıkacak? Kendilerini devlet yerine koyan, kendilerini bu ülkenin sahipleri yerine koyan çevrelerin sokaktan elini çekmesi için Trükiye genelinde herkes seferber olmalı. Önce devlet, sonra Trabzonlular, sonra Karadenizliler, sonra bütün Türkiye. Kendilerini devlet yerine görenlerin kimlerle çalıştıkları, kimlerden beslendikleri, nasıl semirdikleri dikkatle incelenmeli. Durum daha da kronikleşmeden Karadeniz insanı bu utanç verici durumdan kurtarılmalı, sakinleştirilmeli, çocuklarına sahip çıkmaları sağlanmalı. Trabzon''da yuvalanan bu çevrelerin üzerine gidilmeli, dağıtılmalı, bağlantıları ortaya çıkarılmalı.
Bu ülkenin yeterince derdi var. Ne zaman kafasını kaldırıp biraz ileriye baksa, birileri kafasına vurup “önüne bak” diyor? Ne zaman çevresiyle ilgilenmeye başlasa, kendine yönelik tehditler üzerine yoğunlaşsa, birileri hesabı derhal bozup bütün dikkatlerini kendi iç güvenliğine çekiyor. Bunlar birer rastlantı mı? Hadi diyelim, o çevreler, akılları sıra vatan kurtarmak için bu cinayetleri işliyor: Sonucu görmüyorlar mı? Türkiye''ye ne kadar zarar verdiklerini görmüyorlar mı? Türkiye için tehdit olarak gördükleri herkesi öldürecekler mi? Bu şekilde hangi sorunu çözecekler? Bugün bir Ermeni öldürdüler. Yarın bir Kürt lider öldürürler, öbür gün bir başka etnik çevreden birini? Ne olur o zaman? Bu ülkeye en büyük kötülüğü yapmış olmazlar mı?
Karadenizliler, Trabzonlular özellikle dikkatli olmalı. Türkiye''de etnik bölünmüşlüğün bir başka merkezi olmayı reddetmeliler. Sadece Türkiye''nin iç güvenliği, toplumsal barışı için değil, dışarıdan gelen tehditlere de dikkatle bakıp ona göre tedbirlerini almalılar? Başbakan''ın “Irak AB''den bile önemli hale geldi” dediği bir zamanda bu cinayetle Irak dikkatlerden uzaklaştırıldı.
Karadeniz bir Amerikan Gölü haline getiriliyor. Doğu Karadeniz, tıpkı Doğu Akdeniz gibi dünya ölçeğinde önemli bir stratejik bölge haline geliyor. Kafkas petrolleri bu bölgelerdeki karmaşayı artıracak. Kuzey Irak''tan Doğu Karadeniz''e uzanan kuşakta oluşabilecek istikrarsızlıklara dikkat edilmeli. Trabzonlular, bu kriz kuşağının iki merkezinden biri olmayı reddetmeli.
Merkezinde bulunduğumuz coğrafyaya bakın: Etnik, dini, mezhep eksenli her türlü ayrıştırma senaryosu uygulanıyor. Yüzyıllarca birlikte yaşayanlar şimdi birbirini boğazlıyor. Bunlar rastlantı değil. Bunlar birer proje. Aynı projenin Türkiye ayağına hizmet ettiklerinin farkında değiller mi? Aynı çözülme senaryosu bu ülkede de başarılı olduğu anda, inanın hiç birimiz güven içinde yaşamayacağız, hiç biribimizin geleceği olmayacak.
