Hükümet, kamu işletmelerini geniş kesimlerde değil, belirli ellerde toplama doğrultusunda özelleştirmeye çalışıyor.

Devletin elindeki ticari kurum ve kuruluşları millete devretmeden, Türkiye''deki dayatmacılığın belini kırmak mümkün değildir. Bu yüzden, özelleştirme yoluyla kaynakların devletten millete aktarılması, Türkiye''de uzun süre gündemde kalacaktır.

Kendilerini ülkenin sahibi gibi gören hükümetlerin elinde özelleştirme, kamu kesiminden parti destekçilerine kaynak aktarma olarak görülüyor. Bunun için de, hükümet, kamu işletmelerini geniş kesimlerde değil, belirli ellerde toplama doğrultusunda özelleştirmeye çalışıyor.

Özelleştirmeden daha çok zenginleştirmeye en çarpıcı örnek, Petrol Ofisi''nin blok satışında yaşandı. Hükümet kendisini destekleyen bir grubu zenginleştirmek için her yolu denedi. Yine de, devletin elindeki ticari işletmelerin özel kesime satılmasında yarar var. Çünkü özel kesimin denetilmesi, devletin denetilmesinden çok daha kolaydır.

Ayrıca devletin kaynak değerlendirme mantığıyla özel kesimin kaynak değerlendirme mantığı birbirinden büyük ölçüde ayrılır. Sözkonusu mantık farklığını, Amerikalı iktisatçı Milton Friedman eşiyle birlikte yazdığı "Free to Choose" isimli kitabında, bir matriksle anlatır.

Geliştirilen matrikste dört kategori var. Birinci kategoride insanlar kendi kaynaklarını kendileri için kullanırlar. Bu kategorideki harcama özel kesimin mantığıyla yapılır. Herkes kendi kaynaklarını kendisi için kullandığından en verimli bir biçimde kullanmaya çalışır.

Dördüncü kategoride ise, başkalarının kaynakları başkası için kullanılır. Bu kategori kaynak kullanmada devletin mantığını gösterir. Burada başkalarının gelirleri, başkalarının sorunlarını çözmede kullanıldığı için verimliliğe hiç önem verilmez. Başkasının parasıyla, bir başkasının işi yapılır.

Türkiye''de hükümetler kendilerini ülkenin sahibi olarak gördüklerinden, devletin gelirlerini istedikleri gibi harcarlar. Kimse kendilerinden hesap soramadığı için de istediklerini zenginleştirirler, istediklerini de yoksullaştırırlar.

Dayatmacı devletten demokratik devlete geçmek için, verimli olarak kullanılamıyan kaynakların, onları verimli bir biçimde kullanabilecek geniş kesimlere aktarılması gerekir.