Rus gazını Baltık Denizi altından Avrupa’ya taşıyan Kuzey Akım-1 ve Kuzey Akım-2 boru hatlarında görülen gaz sızıntısı sonrası Moskova ile Batılı ülkeler arasındaki karşılıklı sabotaj suçlamaları devam ediyor. Faaliyette olmasalar da içleri gaz dolu olan bu borularda meydana gelen sızıntı, İsveç ve Danimarka açıkları başta olmak üzere tüm Baltık Denizi’ni çevre felaketiyle karşı karşıya getirdi. Olayın boyutlarını gazetemize değerlendiren The London Energy Club (Londra Enerji Kulübü) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü, ABD’nin bu işin sonuçlarından en kârlı çıkan aktör olduğunu ifade etti. Daha önce Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, Uluslararası Enerji Ajansı ve British Gas gibi önemli kurumlarda üst düzey yöneticilik yapan Öğütçü, Avrupa Birliği’nin (AB) çevre tahribatı, ilerleyen dönemlerde Rusya’dan gaz sevkiyatı ihtimalinin büyük oranda sekteye uğraması ve kritik altyapılarının hasar alması nedeniyle olayın en çok zarar göreni olduğunu dile getirdi.
AMERİKAN LNG'Sİ AVRUPA'YI ELE GEÇİRDİ
İsveç’in sismik araştırmaları sonucu 4 ayrı noktada patlama meydana geldiği ve bunun sabotaj olduğunun iki taraf açısından da net bir şekilde ortaya konduğunu hatırlatan Öğütçü, “Sıradan bir terör eylemi olmadığı aşikar. Çok profesyonel bir ekip tarafından yapılmış ve arkasında kesinlikle bir devlet var” dedi. Böylesi ciddi bir olayda bir tarafı suçlamanın zor olduğunu belirten Öğütçü, “Ancak bu durum en çok kimin işine gelir diye bakacak olursak, şüphesiz ABD olayın en büyük kazananı. Ukrayna savaşı sonrası Rusya’nın çekilmesinin ardından Avrupa gaz piyasasını Amerikalı LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) ihracatçıları ele geçirdi” ifadelerini kullandı. Enerji Uzmanı, Rus gazının ucuz olması sebebiyle daha önce Avrupa piyasasında bu kadar güçlü yer edinemeyen LNG devlerinin, olası bir barış durumunda satışın yeniden düşmesinden endişe duyduğunu; dolayısıyla da boru hattı opsiyonunun ortadan kalkmasının bu şirketlerin ve ABD’nin işine geleceğini kaydetti.
MOSKOVA’YLA BAĞLARINI KESMEK İSTİYOR
Londra Enerji Kulübü Başkanı, ABD’nin başından beri iki hattın inşasına da karşı çıktığını hatırlattı. Burada hem siyasi hem ticari çıkarın söz konusu olabileceğini belirten Öğütçü, “Amerika siyasi olarak Avrupa’nın Moskova ile enerji dahil herhangi bir bağının olmasını istemiyordu. Bu anlamda bir şekilde bağların koparılması sadece ticaret değil aynı zamanda siyaset ve güvenlik açısından da son derece önemli. İleride ilişkilerin düzelmesi ihtimaline karşı Avrupa’nın Rusya’yla söz konusu alışverişini tamamen ortadan kaldıralım denmiş olabilir. Boru hatlarının geri dönülemez şekilde tahrip edilmesi ve bunun bir opsiyon olarak masada kalmaması Washington’ın açıkça faydasına” diye konuştu.
RUSYA İHTİMALİ ÇOK ZAYIF
Sabotajın Rusya’nın eylemi olması ihtimalini de değerlendiren Öğütçü, Moskova’nın bu anlamda kötü bir şöhreti olduğunu, daha önce Türkmenistan gaz fiyatlarını her yükseltmek istediğinde boru hatlarında patlamalar yaşandığını aktardı. Ancak her şeye rağmen hasar gören boru hattının Rusya’nın kendi altyapısı olduğunu söyleyen Enerji Uzmanı, “Moskova, Ukrayna savaşı nedeniyle sıkıştı ve dikkatleri başka yöne çekmek istiyor gibi şeyler söylense de ileride ilişkiler normalleştiğinde Moskova’nın bu boru hatlarına ihtiyacı olacak. Eğer nükleer tehditle alakalı cinnet geçirmiyorsa Rusya’nın bunu yapması mantık dışı. Ayrıca bu hazır bir altyapı ve on milyarlarca dolar para harcandı” ifadelerini kullandı.
EN ÇOK ZARARI AVRUPA’YA
Bu işin sonuçlarından en çok zararı AB ülkelerinin göreceğini vurgulayan Öğütçü, “Avrupa’nın Rusya’dan aldığı ucuz doğal gaz ortadan kalktı. Bu anlamda ciddi bir enerji krizi yaşıyorlar. Bununla birlikte hasar gören altyapıda onların da yatırımı vardı” dedi. Patlamaların, çevre konusunda hassas İsveç ve Danimarka’nın sularında meydana geldiğini belirten Öğütçü, “Çok vahim bir çevre tahribatı var. Şu ana kadar çıkan gazın, Danimarka’nın yıllık karbondioksit emisyonlarının üçte ikisine tekabül ettiği ifade ediliyor. Aynı zamanda bölgedeki seyrüsefer güvenliğini de etkiliyor, gemilerin geliş gidişine engel oluyor. Bu işi ABD’nin yaptığı ortaya çıkarsa Avrupa’yla bağlarında onarılması güç bir tahribat yaratır” açıklamasında bulundu.
Rusya: Sabotaj Batı’nın izlerini taşıyor
Rusya Dış İstihbarat Servisi Başkanı Sergey Narışkin, Kuzey Akım boru hatlarındaki sızıntılara ilişkin, “Bu terör saldırısının organize edilmesi ve gerçekleştirilmesinde Batı’nın izlerini işaret eden bulgular var” dedi. Sızıntıların sabotaj sonucu meydana geldiğini ve buna Batı’nın da dahil olduğuna dair ellerinde kanıtlar olduğu söyleyen Narışkin, ne tür bulgular elde ettiklerini ise açıklamadı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova ise “Kuzey Akım boru hattının kapanması ABD’nin Avrupa’ya LNG arzını artırmasını sağlayacak” dedi. Yaptığı açıklamada sabotaj ihtimali üzerinde duran Zaharova, “Temmuz ayında aynı yerde Bornholm Adası yakınlarında, derin deniz araçlarıyla NATO tarafından tatbikatlar yapıldı. Son birkaç yıldır ABD’li yetkililerin söyledikleri dikkate alınırsa Kuzey Akım boru hattının kapanması ABD’nin Avrupa’ya LNG arzını artırmasını sağlayacak” ifadelerini kullandı.
Almanya: Enerji savaşı içindeyiz
Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner, Rusya tarafından durdurulan gaz kaynaklarına değinerek, “Bir enerji savaşı içindeyiz” dedi. Alman hükümetinin 200 milyar avroluk enerji paketini açıkladığı ekonomik etkinlikte konuşan Lindner, gerektiğinde Almanya'nın ekonomik gücünü seferber edeceğini belirterek, açıklanan önlemlerin ülkede enflasyonu körüklememesi gerektiğini söyledi. Öte yandan Der Spiegel dergisine değerlendirmelerde bulunan Alman güvenlik yetkilileri, boru hattındaki hasarın ancak çok güçlü bir patlayıcı ile meydana geleceğini kaydetti. Uzmanların hesaplamalarına göre, etkisi 500 kilogram TNT’ye eş olabilecek bir patlayıcı kullanıldı. Bu da saldırının arkasında bir devletin olduğunu gösteriyor.
