Toplam 3,3 milyar ton rezerviyle dünya bor yoğunluğunda yüzde 73'lük pay ile ilk sırada yer alan Türkiye, bu yıl bor madeninden rekor gelire ulaştı. Çoğunluğu ham madde ve yarı mamul olmak üzere bordan elde edilen ürünlerle 2018’de 1 milyar dolarlık ihracat sınırını aştıklarını belirten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Bu sene satış 2 milyon 420 bin tona çıktı ve Türkiye tarihi rekorunu kırdı” dedi. Bor madeninde yüksek katma değerli mamul üretecek çalışmalara da hız verdiklerini ifade eden Dönmez, Eti Maden İşletmelerinin, özellikle savunma sanayiinde kullanılan bor karbür gibi ürünlerle ilgili üretime geçeceğinin bilgisini verdi. Konuya ilişkin Dönmez, “Görüşmeler belirli bir noktaya geldi, inşallah en kısa süre içerisinde kamuoyuyla da paylaşmış olacağız” ifadesini kullandı.
YÜKSEK KATMA DEĞERLİ BOR ÜRETİMİ BAŞLIYOR
Bor madenini katma değeri yüksek ürün haline dönüştürmek için ileri teknoloji bor karbür üretim tesisi kurulumuna yönelik Eti Maden İşletmeleri, Çin’in Dalian Jinma firması ile “teknoloji transferi mutabakatı” protokolünü geçtiğimiz haftalarda imzalamıştı. Bu sayede borun, ham madde halindeyken 200 doları bulan birim ücretinin, 40 bin dolara varan fiyatlara çıkarılıp yüksek katma değerli ürünlere dönüştürülmesi hedefleniyor. Söz konusu bor karbür tesisinin temelinin Balıkesir’de önümüzdeki birkaç hafta içinde atılması bekleniyor.
2018'DE 1,5 MİLYON METRE SONDAJ YAPILDI
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, bakanlığının 2018’de gerçekleştirdiği ve 2019’da hayata geçirmeyi planladığı projelerini değerlendirdi. Madencilik alanında güçlü adımlar atmaya başladıklarına dikkat çeken Dönmez, “Biz geçtiğimiz yıl 1 milyon metre sondaj yapmıştık, bu sene inşallah 1,5 milyonu bulacağız. Bunlar tarihi rekorlar, onu söyleyeyim. 1,5 milyon metre sadece MTA’nın yaptığı sondaj miktarı. Özel sektör ayrıca yapıyor” açıklamasında bulundu.
NÜKLEERDE TÜNELİN UCUNDA IŞIK GÖZÜKTÜ
Nükleer güç santralinde gelinen son noktayla ilgili de, “Tünelin ucunda ışık gözüktü” ifadesini kullanan Dönmez, Akkuyu’da ilk üniteyi 2023’te işletmeye alma yolunda çalışmaların rayında ilerlediğini anlattı. Dönmez, Sinop’ta ise Japonların fizibilitelerini Türkiye’ye sunduklarını ve değerlendirmelerin sürdüğünü aktardı. Trakya lokasyonu üzerinde de Çinlilerle müzakerelerin devam ettiğini yineleyen Dönmez, bir santralin lisansından işletmeyi almaya kadar geçen süre ortalamasının nükleer santralde 8 yılı bulabildiğini vurguladı.
- TÜRKİYE’NİN %80’İNİN RÖNTGENİ ÇEKİLDİ
- Havadan jeofizik görüntülemesinde iki uçakla Türkiye’nin yüzde 80’nin haritasını görüntüleme işini tamamladıklarını açıklayan Fatih Dönmez, “O emarelere göre sondaj yapacağız. Nitekim sondaj programımızı da ona göre ilerliyor” dedi. Son iki yılda kömür başta olmak üzere yeni keşfedilen madenlerin toplamı değerinin ise toplamda 100 milyar doların üstünde olduğunun bilgisini veren Dönmez, ancak söz konusu gelirin elde edilme süresinin 20 ila 25 yıllık bir işletme döneminde planlandığının altını çizdi.
- ENERJİ İTHALATINDA EŞİK 40 MİLYAR DOLAR
- Son 10 yıllık ortalama baz alındığında petrol ve doğal gaz ithalatının yılda yaklaşık 44 milyar doları bulduğunu kaydeden Bakan Dönmez, petrol fiyatlarının 50 dolar civarında seyretmesi halinde ise 2019’da enerji ithalatının 40 milyar doların altına inebileceğini belirtti. Dönmez, enerji faturalarındaki vergiler dahil dağıtım bedeli payının Avrupa Birliği ortalaması yüzde 35’lerde iken, Türkiye’de yüzde 29 olduğuna da dikkat çekti.
- DOĞAL GAZ 474 İLÇEDE
- Hali hazırda 81 İlde 474 ilçeye ulaştırdıkları doğal gazı 2023’te toplam 600 ilçeye çıkarmayı hedeflerinin altını çizen Enerji Bakanı Dönmez, şu anda 50 milyon kişi doğal gaz kullandığını, bunun da nüfusun yüzde 62’sine karşılık geldiğini aktardı. Bakan Dönmez’in verdiği bilgilere göre, Türkiye’de hane başı gaz tüketim ortalaması bin metreküp, konut abone sayısı da 15 milyon seviyesinde bulunuyor.
- KAYIP-KAÇAK %14’TE
- Fatih Dönmez, elektrikteki kayıp-kaçakla ilgili Türkiye ortalamasının yüzde 14’e düştüğünü de söyledi. “Buraya yüzde 20’lerden geldik” diyen Dönmez, her yıl Türkiye ortalamasının 1 puan azaltılması yönünde hedefleri olduğunu belirtti.
YEKA’DA YENİ İHALELER GELECEK
Enerji Bakanı Dönmez, Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ihalelerine önümüzdeki yıl da devam edeceklerini açıkladı. Öte yandan gaz taşıma kapasitelerini de hızla arttırdıklarını ifade eden Dönmez, “Bugün itibarıyla 303 milyon metreküp güne ulaştık” dedi. Gaz depolama kapasitesini ise hali hazırda 6 milyar metrekübe ulaştırdıklarının bilgisini paylaşan Dönmez, 2023’te bunun toplamda 10 milyar metrekübe çıkacağını aktardı.
MTA, MADENDE DÜNYAYA AÇILDI
Yurt dışında Maden Tetkik Arama (MTA) bünyesinde MTA International şirketi kurulduğunu hatırlatan Bakan Fatih Dönmez, maden arama-işletme faaliyetleri adına ilk ruhsatı Sudan’da altın madeni için aldıklarını, Özbekistan’da yine benzer altın ağırlıklı bir maden üzerine ruhsat çalışmalarının sürdüğünü vurguladı. Somali’yle ilgili de görüşmelere başlandığı ifade edildi.
- ETİ MADEN’DEN YENİ TEMİZLİK ÜRÜNÜ GELİYOR
- Ocak ayı içinde Eti Maden’in bordan üretilen yeni temizlik ürününün piyasaya çıkacağı belirtildi. Yeni ürünün ismini henüz açıklamayan Enerji Bakanı Fatih Dönmez, “Etimatik vardı, şimdi biraz ürünün adı da değişiyor, konfigürasyon da değişiyor. Çok talep vardı, yetişemiyordu, kapasite artışı sağlandı, onun lansmanını yapacağız” dedi.
TÜRKAKIM İÇİN BULGARİSTAN ÖNDE
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ekonomi gazetecileriyle İstanbul’da bir araya geldi. Bakan Dönmez, Rusya’nın karar vereceği TürkAkım doğal gaz iletim hattının Avrupa ayağı için gözlemlerinin Bulgaristan’dan başlaması yönünde ağırlık kazandığını dile getirdi.
