İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Türkiye’nin konutta yeni bir finansman modeline ihtiyacı olduğunu söyledi. Son dönemde inşaat ve enerji ile ilgili krediler konusunda sıkıntıların gündeme geldiğini hatırlatan Avdagiç, Türkiye'nin, enerji ve inşaattan ibaret olmadığını, dolayısıyla bir taraftan bunları desteklerken bir taraftan da mutlaka reel sektörün, üretim ve ihracat yapan, iç piyasaya mal üreten şirketlerin finansman gerekliliklerini karşılayacak kanalların açık tutulması gerektiğini söyledi.
KONUTTA ARZ FAZLASI VAR
İnşaatta, sektörün kendi yol haritasını görememelerinden kaynaklı eksiklikler ve yanlışlıklardan dolayı bir arz fazlası oluştuğunu ifade eden Avdagiç, “Türkiye’de inşaat finansmanında, konut finansmanında yeni modele geçmeliyiz. Biz artık konut finansmanında arsa finansmanı yapmamalıyız” dedi.
ÖLÜ BİR ŞEY FİNANSE EDİLMEMELİ
Avdagiç, İstanbul'un belli semtlerinde 100 birime satılan bir daire ve dükkanın içindeki arsa payının 60-70 birim olduğuna işaret ederek, “Siz, o konut için 100 birimlik finans gerçekleştirdiğinizde aslında sadece 30-40 birimi reel ekonomiye gidiyor. Yani 60-70 birim toprak sahibine gidiyor. Arsa payı belli bir oranın üzerinde olan yapılara, özel finansman paketleri ile destek vermenin rasyonel olduğunu düşünmüyorum. Çünkü biz orada aslında o konutu oluşturan çimentoya, betona, malzemeye, demire, doğramaya, tesisata, armatöre değil, finansmanın yüzde 50-60'ını arsaya veriyoruz. Yani ölü bir şeyi finanse ediyoruz” şeklinde konuştu.
FİNANSMAN KAYNAĞI ADİL DAĞITILMALI
Şekib Avdagiç; devletin, bina değerine kendi tespit edeceği bir arsa değeri ekleyip oluşan değeri finansal açıdan destekleyebileceği önerisinde bulundu. Avdagiç, devamla şunları kaydetti: “Yani siz Bağdat Caddesi'nden 1 milyon liraya bir ev alıyorsanız, onun içinde arsa payı 650 bin lira... Geriye kalan 350 bin lira bina değeri ise onun üzerine yüzde 20 daha arsa payı koyarsınız, eder 420 bin lira... Devlet der ki, 'sen 1 milyon liraya ev alabilirsin, ben konut değeri artı konut değerinin şu kadarı kadar da arsa payını üzerine katarım, bunu bu özel finans modeli ile finanse ederim. Onun ötesine müsaade etmem' diyebilir. Bizim inşaat piyasasında da reel sektörü finanse eden bir yapı ortaya koymalıyız. Gündeme getirmek istediğim konu bu... Bunun üzerinde çalışılabilir.”
- Lojistik merkezlerine çok ihtiyacımız var
- Türkiye’nin Tahran ve Şikago gibi merkezlerde açtığı ancak belli bir süre sonra kapatılan Türk Ticaret Merkezi konusunda da değerlendirmelerde bulunan İTO Başkanı Avdagiç; ticaret merkezleri yerine lojistik merkezlerine ağırlık verilmesi gerektiğini vurguladı. Avdagiç, “Bizim ABD'de Türk lojistik merkezine ihtiyacımız var. Çünkü bir Amerikalı mağazaya gittiğinde o anda varsa alıyor, yoksa almıyor. Yurt dışındaki çalışmalarımızın, Türk Ticaret Merkezi'nden Türk lojistik merkezine doğru evrilmesi gerekiyor” dedi.
- Açık verdiğimiz üç pazara dikkat
- Türkiye’nin ticaret açığı verdiği 3 önemli pazar olduğuna işaret eden İTO Başkanı Şekib Avdagiç, şunları kaydetti: “Çin, Kore, Japonya çok ciddi açık verdiğimiz üç pazar. Bence üç pazarı da kendi özelinde dikkate almalıyız. Çin'e sadece kiraz, zeytinyağı, sabun satarak ticaret açığını kapatamayız. Mutlaka başka konseptler geliştirmemiz lazım. Fırsat çok büyük... ABD-Çin ticaret savaşında ortaya çıkan fırsatları günbegün dinamik şekilde takip etmeliyiz. Bunları değerlendirmemiz lazım.
