Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 9 Kasım itibarıyla 2,3 milyon mudinin yaklaşık 1,5 trilyon TL'lik tasarrufunun kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarında değerlendirildiğini, yaklaşık 91,6 milyar TL destek ödemesi gerçekleştirildiğini bildirdi. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yapan Nebati, “Hazine destekli hesaplarda yenileme oranı yaklaşık yüzde 70 seviyesinde. KKM hesaplarının toplam vadeli mevduatlar içindeki payı ise yüzde 27” diye konuştu. Bakan Nebati, KKM uygulamasının finansal istikrarın sürdürülmesinde etkin bir rol oynadığını açıkladı.
TÜRK LİRASI’NA GÜVEN ARTTI
KKM uygulamasıyla birlikte TL mevduatının ortalama vadesinin 2 katına yükseldiğine dikkat çeken Nureddin Nebati, sektörün en önemli risklerinden olan vade uyumsuzluğunda önemli iyileşme sağlandığına değindi. Nebati, “Ayrıca döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduatlardaki payı yaklaşık 17 puan düşüş göstererek yüzde 52,3’e geriledi” dedi. Vatandaşların KKM'ye destek ve teveccühleri sayesinde milli para biriminde istikrarın güçlendiğini vurgulayan Nebati, TL'ye olan güvenin arttığını söyledi.
KREDİDE ÖNCELİK ÜRETİM VE YATIRIMA
Bakan Nebati, finansal istikrarın güçlendirilmesinin yanı sıra Türkiye Ekonomi Modeli'nin önceliklerini yerine getirmede reel sektörün, finansmana kesintisiz ve sorunsuz bir şekilde erişiminin oldukça elzem olduğunu vurguladı. Kredilerin tüketim yerine üretken alanlara yönlendirilmesi ve amacına uygun şekilde iktisadi faaliyetle buluşmasının selektif kredi politikasının odağını oluşturduğunu ifade eden Nebati, şöyle konuştu: “2022 yılında yaklaşık 7 bin ticari işletmemize 54 bin kredi işlemi ile 71 milyar TL kredi ve 61 milyar TL'lik kefalet kullandırdık. İhracatçılara ve turizm sektörüne 150 milyar TL'lik kredi imkanı sunduk. KOBİ'lerin kullandıkları kredi hacmi ekim ayı itibarıyla 1,7 trilyon TL'yi aştı. Kredi politikamızda selektif yaklaşımımızı sürdürerek yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı kredi kullandırımını önceliklendirmeye devam edeceğiz.”
CARİ AÇIĞIN EN ÖNEMLİ SEBEBİ ENERJİ FİYATLARI
2022 yılının ikinci yarısına ilişkin öncü göstergelerin, küresel yavaşlamanın da etkisiyle ılımlı büyümeye işaret ettiğini vurgulayan Nebati, “Yıl geneli için yüzde 5 oranında bir büyümenin gerçekleşmesini öngörüyoruz” dedi. Enerji hariç cari dengenin fazla verme eğilimini sürdürdüğünü kaydeden Nebati, artan küresel enerji fiyatlarına bağlı olarak yüksek seyreden enerji ithalatıyla toplam ithalatın da yükseldiğini dile getirdi. Bakan Nebati, "Cari işlemler dengesi, enerji ithalatı kaynaklı açık verirken enerji hariç cari denge fazla verme eğilimini sürdürüyor. Ayrıca vurgulamak isterim ki enerji faturası geçen yılın aynı seviyesinde kalsaydı şu an cari işlemler açığını konuşmuyor olacaktık" dedi. Nureddin Nebati, uygulanan politikalarla cari işlemler dengesini orta ve uzun vadede kalıcı olarak iyileştirmeyi amaçladıklarını ifade etti.
276,8 milyar liralık vergi gelirinden vazgeçtik
- Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, vatandaşları, esnafı, çiftçiyi ve ihtiyaç duyulan tüm alanları desteklediklerini vurgulayarak, bu yıl asgari ücrete kadar olan tutarları tüm çalışanlar için vergi dışı bırakarak 90,6 milyar liralık vergi gelirinden vazgeçtiklerini kaydetti. Bu süreçte atılan vergisel adımları anlatan Nebati, "Enflasyonla mücadele kapsamında bu yıl 276,8 milyar lira vergi gelirinden vazgeçmiş oluyoruz" dedi. Bakan Nebati, hanelerde kullanılan doğal gazda yüzde 80, elektrikte ise birinci kademede yaklaşık yüzde 50 sübvansiyon sağladıklarını anımsatarak, "2,1 milyon haneye 150 kilovatsaate kadar elektrik tüketim desteği sağlıyoruz. Hedefimiz bu desteğin 4 milyon haneye çıkarmak. 2023 yılında Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonuna 4,8 milyar lira kaynak ayrılması planlandı" diye konuştu.
Dünyanın en güvenilir pasaportunu üretiyoruz
Bakan Nebati, dünyanın en güvenilir pasaportunu üretir duruma geldiklerini belirterek, "Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, yürüttüğü Ar-Ge çalışmalarıyla birlikte dünyanın en güvenli pasaportunu üretir hale gelmiştir. Bunun için de yurt dışından farklı ülkelerden çeşitli talepler geliyor, Darphane, ilgili ülkelerle görüşmeler yaparak bu konuda şu anda iletişim halinde" ifadelerini kullandı.
Otoda ÖTV indirimi yok
- Komisyonda, milletvekillerinin sorularını da yanıtlayan Nebati “Otomobilde ÖTV indirimi olacak mı?” sorusuna ÖTV indiriminin gündemlerinde olmadığını belirterek, “Matrah artırımı ile ilgili çalışıyoruz” bilgisini verdi. Enflasyonun dünyanın da Türkiye’nin de ana gündem konusu olduğunu bildiren Bakan Nebati, “İçinde olduğumuz bu dönemde şu ana kadar görülmemiş zincirleme şoklarla uzun yıllar sonra bırakın gelişmekte olan ülkeleri gelişmiş ülkeler bile çift haneli enflasyonla karşı karşıyadır” dedi.
MASAK HER ŞEYİ İNCELİYOR
Muhalefetten gelen net hata noksan kalemine ilişkin soruya ise ocak-ağustos döneminde 28.3 milyar dolarlık giriş olduğunu ifade eden Nebati, yapılan son Varlık Barışı ile yurt içinde 4.7 milyar varlık beyan edildiğini, yurt dışından ise 12,3 milyarın Türkiye’ye girdiği bilgisini verdi. Bakan Nebati, Türkiye’nin gri listeye alınmasına yönelik eleştirilere ise “Kara para aklanmasına yönelik eylem gücü tarafından tüm süreç takip edilmektedir. Ülkemize gelen kaynaklar MASAK tarafından incelemeye tabi tutulmaktadır”karşılığını verdi.
AVRUPA’DA ÜFE-TÜFE FARKI 4 KAT
2021 yılı başından itibaren ÜFE-TÜFE makasının, küresel ölçekte olduğu gibi Türkiye’de açıldığına işaret eden Nebati, “Avro Bölgesinde ÜFE yüzde 41,9 olmuşken, TÜFE yüzde 10,7’a yükselmiştir. Yani ÜFE, TÜFE’nin 4 katıdır. Bizim ülkemizde 2 katı bile değildir. Bunun yanında, ÜFE ve TÜFE aslında kapsam olarak birbirinden farklıdır. TÜFE sepetinin yaklaşık yüzde 30’u hizmetler sektörünü içerirken, ÜFE’de ise hizmetler grubu yoktur. Ayrıca tüketici fiyatları vergi dâhil nihai fiyatlar iken, üretici fiyatlarında vergiler yer almamaktadır. Şu ana kadar ÜFE artışlarının büyük ölçüde TÜFE’ye yansıdığı değerlendirilmektedir. Bu nedenle, mevcut ÜFE seviyesinin önümüzdeki dönemde TÜFE enflasyonunda öngördüğümüz düşüşü bozacak bir baskı oluşturmasını beklemiyoruz” dedi.
