
Yıpranma payı, bazı ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanların, mesleklerinin doğası gereği maruz kaldıkları olumsuz etkileri telafi etmek amacıyla uygulanan bir sistemdir. Bu sayede çalışanlar daha erken emekli olabilirler. Yapılan değişiklik ile erken emekli olunabilen iş kollarında meslek kısıtlaması getirildi. Peki yıpranma payı kaldırılan meslekler hangileri? İşte erken emeklilikte yıpranma payı hakkı kaldırılan ve devam eden meslek grupları şunlardır

SGK yıpranma payı (fiili hizmet süresi zammı), bazı mesleklerde çalışanların yaptığı işin zorluk, tehlike veya sağlığa zararlı etkileri nedeniyle daha erken emekli olabilmelerine olanak tanıyan bir uygulamadır. Bu sistemde, çalışanın fiilen çalıştığı her yıl için belirli gün sayısı (60, 90 veya 180 gün gibi) hizmet süresine eklenir ve emeklilik yaşı bu oranda düşürülür.

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan 98 sayfalık yeni düzenleme ile birçok meslek grubunun yıpranma payı, yani fiili hizmet süresi zammı hakkı kaldırıldı.

Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek uygulama ile erken emeklilik imkanı sunan sistem birçok çalışan için devre dışı kaldı. Yeni düzenleme ile yıpranma payı hakkı kaldırılan bazı meslek grupları şunlardır:

YIPRANMA PAYI KALDIRILAN MESLEKLER
Yeni düzenleme ile yıpranma payı hakkı kaldırılan bazı meslek grupları şunlardır:
Belediye başkanları
Bar çalışanları
Balık toptancıları
Muhasebeciler ve mali işler sorumluları

Uluslararası ticaret uzmanları
Spor kulübü yöneticileri
Aşçılar
Bekçiler
Çaycılar
Danışmanlar
Hizmetliler
Sekreterler
Bu mesleklerin, risk unsuru taşımadığı ve yıpranma payı uygulamasının amacı dışında kaldığı gerekçesiyle kapsam dışı bırakıldığı belirtildi.

YIPRANMA PAYI HANGİ MESLEKLERDE VAR?
SGK, fiilen ağır ve tehlikeli işlerde çalışanların yıpranma payı haklarını korumaya devam etmektedir. Bu meslek grupları arasında şunlar yer almaktadır:

Madencilik ve yeraltı işlerinde çalışanlar
Demir-çelik fabrikası işçileri
Asit imalatında çalışanlar
Sahil Güvenlik, Emniyet, MİT ve TSK personeli
Basın mensupları
Sağlık çalışanları (doktor, hemşire, ebe vb.)
İtfaiyeciler
Bu meslekler, işin niteliği gereği yıpratıcı ve riskli kabul edildiğinden, yıpranma payı uygulamasından faydalanmaya devam edecek.

FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI NEDİR?
Fiili hizmet süresi zammı, bazı meslek gruplarında çalışanların, çalışma şartlarının zorlukları nedeniyle emeklilik sürelerini daha erken tamamlamasına olanak tanıyan süreye deniyor. Bu uygulama ile, gerçek çalışma süresine ek bir süre eklenerek, çalışanların daha önce emekli olabilmesi sağlanıyor.

Fiili hizmet süresi zammının emeklilik işlemlerine etkisi






