Yazıya başlarken
‘Twitter’ı, Ekşi Sözlük ile bir mi tutuyorsun’
diyenler olacaktır. Hayır bu bir mukayese değil. Aksine, oturtulduğu politik zemin Twitter’ı,
CHP’nin gayri resmi yayın organı
Ekşi Sözlük’e dönüştürdü. Nasıl mı?
Öncelikle şunu gördük ki Elon Musk’ın Twitter’ı satın alması tüm dünyada heyecan uyandırdı. Elon Musk Twitter’ı hem çok sevdiğini söylemesi hem yerden yere vuran paylaşımları ile de gündeme geliyordu. Bizim Saffet Özdemir sağ olsun tek tek analiniz etti. Musk, 7 Kasım 2018’de
“Twitter’ın sahte, dolandırıcı ve hatta etkin olmayan hesapları sildiğini düşünüyorum”
ifadelerini paylaşmış. Aslında burada ironi yaparak, etkin ve gerçek kimliği ile kullanan hemen herkesin şikayet ettiği
, Twitter’in sahte hesaplar ve dolandırıcıların cirit attığı bir mecra haline geldiğine dikkat çekmişti.
Gerçekten de böyle. Bu gerçeklik üzerinden gidersek Elon Musk’ın satın alır almaz Twitter’ın imajını düzeltmek için kollarını sıvama nedenini daha net anlarız.
Tüm dünyada 1.3 milyara yakın kullanıcısı olduğu açıklanan
Twitter’daki aktif kullanıcı sayısı ise sadece 330 milyon.
Günde ortalama 500 milyon paylaşımın yapıldığı
mecrada hiç paylaşım yapmayan 400 milyona yakın hesap var.
Türkiye’deki tablo da benzer. Twitter’ı
Türkiye’de kullanan sayısı 16 milyon,
aktif içerik üreticisi ise 3-4 milyon civarında. Resmi bir rakam yok ancak
Türkiye’deki kullanıcıların yarısına yakınının sahte ve bot hesaplar olduğu biliniyor.
Bu verinin sağlamasını yapan bir rapor da var. İsviçre merkezli EPFL’nin geçtiğimiz yıl yaptığı araştırmaya göre;
Türkiye’deki başlıkların yüzde 47’sinin
ve yine Türkiye’den takip edilen
küresel başlıkların yüzde 20’sinin sahte
olduğu ve içeriklerin botlar tarafından sıfırdan oluşturulduğu tespit edildi.
Elon Musk’ın satın aldığı platform, son yıllarda gerçeklikten gittikçe uzaklaştı ve politik kaosların merkezi haline geldi. İdeolojik kamplaşmayla güçlenen politik yapılar, Twitter’ı yalanlarla dokunmuş siyasi kumpasların merkezine çevirdi. İsviçreli araştırma şirketi, Twitter’ın yaşadığı ve yaşattığı
sorunun algoritmadaki
açıktan kaynaklandığını tespit etmiş.
Bence bu açık kasıtlı olarak
verildi ve zamanla
kara bir deliğe
çevrildi.
Neden mi?
Daha önceki yazılarımda da zikretmiştim. Twitter etkileşim-kaos denklemi üzerine kurulmuş bir yapı. Yani kaos yoksa etkileşim asla bugünkü boyutlarda olmaz. Hatta minimumda kalır. Kaos ve doğal olarak etkileşim de en kolay; politik kavgalardan, ideolojik ayrışmalardan, ırkçılıktan, nefret söylemlerinden ve etnik tartışmalardan elde ediliyor. Amerika ve Türkiye’deki işleyiş tam olarak böyle.
Etkileşim-kaos denklemi ise sahte ve bot hesaplar üzerinden kurulmuş durumda.
Türkiye’de de uzun zamandır gündemde olan fakat henüz Meclis gündemine gelmeyen
yeni sosyal medya düzenlemesine duyulan ihtiyacın temelinde Twitter’daki sahte hesaplar var.
Anonim profiller üzerinden dolaşıma sokulan yalan ya da maniple edilmiş haberler bir türlü önlenemiyor. Öyle ki milletvekilleri, belediye başkanları ve
hatta CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu bile anonim bir hesaptan yayılan yalan haberi dolaşıma sokmaktan hiç çekinmedi.
(Bakınız: Katarlı öğrencilere sınavsız üniversite paylaşımı)
Yasa çıkmadı henüz ama Twitter’ın yeni sahibi Elon Musk, ilk açıklamasında sahte ve bot hesapları kapatacağını, kullanıcılardan
kimlik doğrulaması
isteneceğini duyurdu. Musk’ın bu hamlesi Twitter’ı tüm dünyadaki marjinallerin ideolojik tarlası olmaktan kurtaracaktır belki.
Sahte hesaplar ve botlar kapatılırsa çok sayıda “gerçek kullanıcı” da platformu
terk edecektir. Elon Musk eğer dediğini yaparsa; sosyal yaşantısındaki gücünü anonim hesaplardan, sahte izlenmelerden, aslında hiç olmayan etkileşimlerden alan birçok kullanıcı için Twitter’ın hiçbir cazibesi kalmaz. Medyada, siyasette, sanatta, iletişim ve tanıtım sektöründeki çok sayıda kişi ve kurumun sahte etkileşim güçleri ellerinden alınırsa yeni arayışlara girebilirler. Özellikle de Türkiye’deki iktidar karşıtı cephe hem açığa hem de boşluğa düşebilir. Paylaşım yapar yapmaz 30-40 bin otomatik bot beğeni alan belediye başkanları nasıl önlem alacaklar bilmiyorum.
Elon Musk’ın ABD kamuoyunu işaret ederek yaptığı şu açıklama çok önemli: “Twitter’ın halkın güvenini hak etmesi için, politik olarak tarafsız olması gerekir. Bu, etkin bir şekilde
aşırı sağı ve aşırı solu eşit derecede üzmek
anlamına gelir.”
Bu yorumun Türkiye’deki muhatabı büyük oranda muhalefet kanadı oluyor. Sahte hesaplar ve botlar silinirse etkileşim gücü de eşitlenecektir. Bu eşitlenme muhalefet için
sosyal medyadaki psikolojik üstünlüğü kaybetmek
anlamına gelir. Ekşi Sözlük’ü ideolojik çiftliğine çeviren CHP’nin ve özellikle de İBB Başkanı ile ekibinin nasıl bir hamle yapacağını açıkçası çok merak ediyorum.
#Twitter
#ekşi sözlük
#Elon Musk
2 yıl önce
Elon Musk, Twitter’ı ‘Ekşi Sözlük’ olmaktan kurtarabilecek mi?
Ne olacak bu anne babaların hali?
Seçim sonrası ekonomide manzara nasıl?
Amerikan siyasetinin İsrail ‘trajedisi’
Jeopolitik sürpriz: ABD, Rusya ve İsrail nasıl anlaştı?
Nazlı seçmen günlerinde siyaset
