Oy veya kurşunla… Kuklayı değil kuklacıyı indirmelisin.

Hindistan"ın Bangalore şehrinde trafik polisi kıtlığı var. 8 milyon insanın yaşadığı şehirde, sürücüler kuralları ihlal ediyor.

İstihdam için bütçesi kısıtlı olan emniyet teşkilatı, dikkat çekici bir çözüm bulmuş.

Gerçek insan boyutunda, kartondan trafik polisi maketleri yaptırıp yollara koymuşlar.

İşe yaramış.

Karton polisleri gerçek sanan sürücüler yavaşlıyor, emniyet kemeri takıyormuş.

Bangalore Polis Şefi Saleem "Şoförler trafik polisi göremeyince kurallara uymuyor. Kırmızı ışıkta geçiyor, ters yönde araba kullanıyorlar. Maket polisler çok etkili. Üstelik haftanın her günü çalışabilirler" diyor.

Karton trafik polislerinin az yatırımla çok fayda sağlamasına hiç şaşırmadım.

Bir sosyal psikoloji kitabında, bu "surete işlev yükleme" bahsini okumuştum. [Kaynak veremiyorum, mazur görün, yazıyı namüsait koşullarda yazmaktayım.]

Şöyle diyordu: "Özel eşyalarınızın bulunduğu odanın duvarına bir çift göz resmi yapıştırın. Böylece siz yokken odanıza girenler, "izlendikleri" hissine kapılırlar ve çekmecelerinizi kurcalamazlar."

Bizdeki minibüslerde eskiden "gözlere" sık rastlanırdı.

Şimdi o göz çıkartmaları kaldı mı bilmiyorum.

***

Bizde "karton polisin sabit gözleri" tekniği biraz farklı uygulanıyor.

Canlı kimseler, zaptiye maketi rolü üstleniyor.

Yanlış bir "gidişi" düzeltme değil, müspet bir "ilerleyişi" engelleme fonksiyonu icra ediyor.

Karton polislerimiz her köşe başında, gece gündüz nöbet tutuyor.

Sürekli ceza kesiyorlar.

Tehdit pozu veriyorlar.

Elleri silahlarında.

Kimseye göz açtırmıyorlar.

Yaşamadıkları gibi, yaşatmıyorlar da.

Başkalarını korkutmak, çelmelemek, kısıtlamak; naylon aynasızların kendilerini değerli hissetmesini sağlıyor.

Akıllı oldukları kesin, zira ekonomikler: Düşük maliyetle büyük iş çeviriyorlar.

Kendi varlıklarına geçerlilik kazandıran insanlık dışı koşulların bekçisidirler.

Onlarla güvene dayalı, seviyeli ve sürdürülebilir bir ilişki kuramazsınız.

Ömrünüzü yerler.

Sizi de kendilerine benzetirler.

***

Hindistan"daki karton polislerden birkaçı çalınmış.

Evet.

Besbelli kimi vatandaşlar görmüş, beğenmiş, alıp evine götürmüş.

Hakikaten sahte polis, espri konusu edilebiliyor.

Bizdeki sözüm ona canlı versiyonların ise hiç şakası yok.

Anında çekip vuruyorlar.