|
Hangisi gerçek?

Yılın en romantik evlenme teklifi seçilen video dolaşıyor sosyal medyada. Genç bir adam, ''sen beni dil kursunda zannederken'' diye başlayan görüntüde, on dört farklı ülkeye gittiğine ikna ediyor seyredeni. Sosyal paylaşım sitelerinde tıklanma rekoru kıran videoyu izleyen kızlar, nerede böyle evlenme teklifi diye iç geçirirken; erkekler, madem o kadar paran vardı kız arkadaşını da götürseydin ya yanında diye eleştiriyor.

Kısa film tadındaki kurguda, on dört farklı ülkeden insan, Türkçe bir metnin kelimelerini oldukça düzgün bir telaffuzla seslendiriyor ve son olarak evlenme teklifi geliyor. Günlerce romantik evlenme teklifi olarak tıklanan videonun THY''nin reklamı olduğu açıklandı. Ama videonun reklam olduğu da haber formatında yer aldığı için gazetelerde video halen daha gerçek muamelesi görmeye devam ediyor. Komplo teorisine meraklı zihinlerce THY tarafından sonradan reklam havası verildiği dahi iddia edilebilir.

Gerçekmiş gibi izlenmesi, izlenenin reklam olduğunun ciddi bir haber metniyle açıklanması reklamın gücüne güç katıyor.

Youtube''un hayatımıza hızlı giriş yapmasından sonra her türlü haber açlığına ilaç gibi gelmişti videolar. Başlangıçtaki yabancı menşeli komik, eğlenceli görüntülerin yerini yerlilere terk etmesi uzun sürmemişti. Liselerde dayak olayına şahitlik yapan, öğretmenleri tiye alanlar derken; ana haber bültenlerinde yer alan bir video günlerce konuşulmuştu. Böyle aileler halen var denilerek hüzünlü bir şekilde ekrana getirilen görüntülerde, gelinlik içinde genç bir kız okumak istediğini ama ailesi tarafından zorla evlendirildiğini söylüyordu. ''Yalvarıyorum yardım edin bana, Ahmet abi ile evlenmek istemiyorum'' diyen Gülsuna; bir haftada bir milyon tıkla bir rekora imza atmıştı. Ekran başındakileri hüzünlendiren yardım çığlığı, Gülsunalar evlendirilmesin kampanyasına dönüşmek üzereyken çıkmıştı gerçek ortaya. Önce bir tiyatro öğrencisinin mezuniyet tezi olduğu iddiası atılırken ortaya, sonrasında gerçek itiraf edilmişti. Gülsuna bir karakterdi, ailesi tarafından zorla evlendirilmek istenilen bir karakterdi ama ekrana gelmek için gün sayan bir dizi filmde. Fox Tv için çekilen Kızlar Takımı''nın bir karakteriydi.

ABD''de kadının biri internette sayfa açıp ''Kocamı satıyorum'' deyince, binlerce kadın ''Ben de satıyorum'' diye peşine takılmıştı. Sonrasında o sayfanın diziye ait olduğu anlaşılmıştı. Lost, Desperate Housewives gibi diziler için kullanılan yöntemden esinlenen yapımcı, dizideki Gülsuna karakterinin videosunu çekerek video sitesine yüklemişti ama ana haber bültenlerine kadar gideceğini hesap etmemişti. Oluşan gündemden, yapılan yorumlardan memnun olmalıydı ki uzunca bir süre de o aslında bir dizi karakteri açıklamasını yapmaya gerek duymadı. Oluşan dalganın diziye reyting olacağı beklentisi gerçekleşmedi. Oyuncuyu sokakta çevirip ''Sen bizi inandırmıştın'' diyenler, kandırılmış olmanın verdiği duygu ile ilgi göstermedi diziye.

Gerçekle reklamın iç içe geçmesi hangisi gerçek hangisi değil ikileminde yanlışa sürüklüyor insanı. Gazetelerin internet sitelerinde haberden ayırt edilmeden verilen reklamhaberler kafa karışıklığına sebep oluyor. Haberlerin hizasında, haber havasında verilen, üst köşesinde küçücük advertorial yazısı bulunan metinler, habermiş gibi okunuyor ve algılanıyor. Özellikle de sağlığa yönelik zayıflama çayları, bitkisel ürünler gibi algının açık olduğu alanlarda olması tehlikenin boyutlarını büyütüyor.

Hele bir de haberin içine mizah zekice dahil edilirse ayıklamak, ayırt etmek imkansız hale geliyor. Sosyal medyada ''şaka değil gerçek'' üst başlığıyla elden ele dolaşan bir metin var ki ne demek istediğim sanırım daha net anlaşılacak.

Bakandan Tarık Akan''a ağır suçlama!

Galatasaray Lisesi önünde “YGS''deki şifreleme açıklamalarından tatmin olmayan” öğrencilerin ve sanatçıların gerçekleştirdiği eyleme destek veren Tarık Akan''a Milli Eğitim Bakanı Çubukçu''dan şok suçlama: “Bu şahıs mı liseli gençlerimize örnek olacak? Elimizde kendisinin Hababam Sınıfı''nda defalarca kopya çektiğini ve disiplinsiz davranışlarda bulunduğunu gösteren CD''ler var. Gerekirse bu CD''leri kamuoyuyla paylaşıp kendisinin gerçek yüzünü halkımıza gösteririz.”

Şaka değil gerçek olarak paylaşılan bu metnin bir mizahçının zekasından ve kaleminden çıkmış olması kuvvetli bir ihtimal. Asparagas olma ihtimalini yok eden şaka değil gerçek üst başlığıyla paylaşılmasının bıraktığı etki ise çok yüksek.

Onlarca yorum arasında böyle şey olamaz diyen tek bir kişinin bile olmaması, yalanın gerçekleri nasıl da alt ettiğinin göstergesi.

Gördüğüne inanma! Duyduğuna inanma! Okuduğuna inanma!

Duyarsız olmakla suçlanan insanoğlu neye inanacağını şaşırmış durumda!

٪d سنوات قبل
Hangisi gerçek?
Herkeste bir ‘ben’ var, bir de ‘gerçeklik’…
Neocon Avrupa
Dövizde çözülme hızlandı: Bir haftada 15 milyar USD
“Evine dönemezsin...”
Antisemitizm, 7 Ekim ve Biden’ın Vietnam’ı