Astana Zirvesi'nin önemine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Burada finali yapılacak. İnşallah atılmış olan adımlar Astana’da noktalanır. Cenevre süreci de çok daha kolay yol alır” dedi. Nazarbayev ise, “Türkiye garantör olarak katkı sağlıyor. Bu görüşmelerin neticesinde Suriye’de şiddet azaldı” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından resmi törenle karşılandı. Erdoğan ve Nazarbayev, Akorda Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndaki resmi karşılama töreninin ardından baş başa görüştü. Baş başa görüşmenin basına açık bölümünde yaptığı konuşmaya, “Öncelikle Aksakalımıza teşekkür ediyorum bu daveti sebebiyle” diyerek başlayan Erdoğan, “İkili ilişkilerimizin 25’inci yıl dönümünde gerçekten Astana’da olmak bizler için ayrı bir mutluluk vesilesi. Kazakistan’ı Almatı ile tanımıştık ama burada kurulmuş olan Astana ile şimdi bambaşka bir Kazakistan var. Burası bizim için ikinci bir ev. Aramızdaki bütün siyasi, askeri, ticari, kültürel, ekonomik, ilişkilerimizi her geçen gün artırmanın gayreti içerisindeyiz” diye konuştu.
“Bölgesel sorunlar noktasında özellikle Aksakalımızın gösterdiği gayretlere teşekkür ediyoruz” ifadesini kullanan Erdoğan, “Ayın 14’ünde de Astana Zirvesi önem arz ediyor. Ön çalışmalar bitmiş durumda. Artık burada finali yapılacak. İnşallah atılmış olan adımlar Astana’da noktalanır. Cenevre süreci de böylece çok daha kolay bir şekilde yol alır” değerlendirmesinde bulundu. Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2 milyar dolardan 5 milyar dolara ulaştırmayı hedeflediklerini söyledi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev ise zor zamanlardan geçtiklerini ve sık sık görüşmeler yapmak gerektiği belirterek, “Geçtiğimiz 25-26 yıl içinde Türkiye ile Kazakistan arasında sadece kardeşlik ilişkileri oldu” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile daha önce çeşitli uluslararası etkinliklerde bir araya gelerek, fikir alışverişinde bulunduklarını hatırlatan Nazarbayev, “Bu yıl, iki ülke arasındaki ilişkiler 25. yılını doldurdu. 16 Aralık 1991’de akşam saat 16.00 sularında ilan ettiğimiz bağımsızlığımızın hemen ardından bir saat içinde, Türkiye Cumhurbaşkanı beni arayarak, Kazakistan’ın bağımsızlığını sevinçle karşıladıklarını söylemişti. Bunu hiçbir zaman unutmayacağız” ifadelerini kullandı.
Nazarbayev, “Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’ni düzenleme hususunda fikir alışverişinde bulunduk. Ekonomik, ticari ve yatırım alanlarındaki ilişkiler üzerinde de bazı anlaşmalar elde ettik” dedi. Nazarbayev, ülkede bin 600’ün üzerinde Türk şirketinin faaliyet gösterdiğini ve 20 milyar dolara yakın müteahhit projesi gerçekleştirdiklerini aktardı. Nazarbayev, Astana’da Suriye krizi görüşmeleri için platform oluşturarak krizin çözülmesine katkı sağladıklarına dikkati çekerek, “Görüşmelerinin 5. turu yapıldı. Türkiye garantör olarak katkı sağlıyor. Bu görüşmelerin neticesinde Suriye’deki şiddet azaldı” diye konuştu.
Öte yandan Erdoğan Astana’da İran lideri Hasan Ruhani ve Pakistan lideri Memnun Hüseyin ile bir araya geldi. Basına kapalı gerçekleşen Erdoğan-Ruhani görüşmesi 1 saat sürdü. Hüseyin ile yine basına kapalı gerçekleştirilen görüşme ise yarım saat sürdü.
Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev ile ortak basın toplantısı gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kazakistan’ın dünyanın rekabet gücü en yüksek ülkeler sıralamasına gireceğine eminim. Bu kapsamda Kazakistan’a her anlamda yardımcı olmaya hazırız” dedi. Gerek Expo gerek İslam İşbirliği Teşkilatı zirvesiyle Astana’nın çok hareketli günler geçirdiğini söyleyen Erdoğan, “Şahsımıza ve heyetimize gösterilen misafirperverlikten dolayı özellikle kalbi şükranlarımı arz ediyorum. Sayın Nazarbayev’in kendisine hain darbe girişiminden hemen sonra ülkemize gerçekleştirdiği ziyaret için bir kez daha teşekkür ediyorum. Türk Dünyası’nın aksakalı Nazarbayev Türk Milleti’nin gönlündeki müstessa yeri perçinlemiştir” diye konuştu. Nazarbayev’in önümüzdeki yıl Türkiye’de ağırlanacağını belirten Erdoğan, “Kazakistan önem ve öncelik verdiğimiz ülke. Astana’nın inşası başta olmak üzere Kazakistan’da birçok proje Türk firmaları tarafından hayata geçirilmektedir. Sayın Cumhurbaşkanına firmalarımıza gösterdiği itina için teşekkür ediyorum" dedi.
Türkiye 15 Temmuz 2016 tarihinde çok ciddi bir badire atlattı. FETÖ'nün anayasal düzenimize kastettiği hain darbe girişimi milletimizin cansiperane duruşuyla engellendi. Çıkarları için kan dökmekten çekinmeyen bu karanlık yapıyla mücadelemiz kararlı bir şekilde sürüyor. FETÖ ile mücadelemizi aynı zamanda dost ve kardeşlerimizin güvenliği için de yürütüyoruz. Aksakalamızın verdiği desteğe teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı. Erdoğan, ardından Expo2017 de kurulan Türk standını ziyaret etti. Burada Erdoğan, Karadeniz yöresinin oyunları ile karşılandı. Ayrıca Astana da yaşayan Türk vatandaşları da Erdoğan’a sevgi gösterilerinde bulundu. Türk standını gezen Erdoğan’a geleneksel yiyecek ve içiecekler ikram edildi.
Kazakistan ile Türkiye arasındaki siyasi diyaloğun genişlediğine işaret eden Nazarbayev, “İki ülke arasındaki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’ni düzenleme hususunda fikir alışverişinde bulunduk. Ekonomik, ticari ve yatırım alanlarındaki ilişkiler üzerinde de bazı anlaşmalar elde ettik” şeklinde konuştu. Görüşmelerde, iki ülke arasındaki Yeni Sinerji Ortak Ekonomik Programı çerçevesinde sanayi bölgelerinin kurulması konularını masaya yatırdıklarını anlatan Nazarbayev, 26 yatırım projesi içeren programın ikili ilişkilere ivme kazandıracağını bildirdi. İpek Yolu üzerinde bulunan Kazakistan ile Türkiye’nin, Doğu-Batı arasında köprü vazifesini sürdürdüğüne dikkati çeken Nazarbayev, “Türkiye’yi, Kazakistan’ın taşımacılık potansiyelini geliştirmeye davet ettim” diye konuştu. İki ülke ilişkilerini her alanda daha da geliştirmek için birçok imkan olduğunun altını çizen Nazarbayev, “Bugünkü görüşmelerde önemli anlaşmalar elde ettik. Tüm alanlardaki konular ele alındı. İkili dostluk ilişkilerimizin birlikte yapacağımız çalışmalarla devamlılık göstereceğine inanıyoruz” diye konuştu.
Nazarbayev, gerçekleşecek olan İslam İşbirliği Teşkilatı Zirvesi’ne 57 ülkeden 70’e yakın heyetin katılacağını ifade ederek zirveye Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte katılacaklarını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in teklifi üzerine Astana’da Suriye görüşmelerinin devam ettiğini hatırlatan Nazarbayev, bir sonraki görüşmelerin de 14 Eylül’de yapılacağını kaydetti. Görüşmede Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı İbrahim Kalın ile Türkiye’nin Astana Büyükelçisi Nevzat Uyanık da hazır bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile telefonda görüştü. Görüşmede Erdoğan ve Trump, Türkiye ve ABD arasındaki stratejik ortaklığa dikkati çekerek, ikili ilişkilerin daha da güçlendirilmesi, bölgedeki istikrarın artırılması için birlikte çalışmaya devam etmenin önemini vurguladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump, yaptıkları görüşmede, New York’ta 19-25 Eylül tarihlerinde düzenlenecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu çerçevesinde bir araya gelme konusunda mutabık kaldı.
MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın ile MHP Aydın Milletvekili Deniz Depboylu, Erdoğan'ın Astana seyahatine katıldı. Astana'daki heyette Hakan Çavuşoğlu, Mevlüt Çavuşoğlu, Fatma Betül Sayan Kaya, Nihat Zeybekci, Mehdi Eker, Haluk İpek, Selva Çam başta olmak üzere çok sayıda politikacı da hazır bulundu.
Arakan’da yaşanan büyük insanlık dramına dikkat çekmek ve Türkiye’nin yardımlarını ulaştırmak üzere Bangladeş’e giden Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, Arakanlı sığınmacıların barındıkları Kutupalong Kampı’nı ziyaretinin ardından, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kazakistan ziyaretine refakat etmek üzere Astana’ya geçti. Burada Astana Valiliği’ne bağlı Çocuk Evi ve Yetimhanesi’ni ziyaret eden Emine Erdoğan, 4-18 yaş aralığında 104 çocuk ve gencin barındığı yetimhanedeki çocuklar ve gençlerle yakından ilgilendi. Emine Erdoğan, TİKA’nın koordinasyonu ile okul eşyalarını içeren yardımlarını ilgililere teslim etti. Yetimhane yetkilileri, Türkiye’nin desteğinden ve Emine Erdoğan’ın ziyaretinden büyük memnuniyet duyduklarını belirterek, ziyaretten dolayı teşekkür etti.
