Türk bilim adamı tat hücresi üretti

Ali Akel
00:0011/04/2011, Pazartesi
G: 10/04/2011, Pazar
Yeni Şafak
Türk bilim adamı tat hücresi üretti
Türk bilim adamı tat hücresi üretti

Birçok bilim adamının başaramadığını bir Türk yaptı. Dr. Hakan Özdener'in proje sorumluluğunu yürüttüğü ABD'nin Pennsylvania eyaletindeki Monell Chemical Senses Center araştırmacıları, tat hücrelerini vücut dışında üretmeyi ve özelliklerini kaybetmeden 7 ay boyunca yaşatmayı başardı.

Türk bilim adamı Dr. Hakan Özdener, uzun yıllar süren çalışmalar sonunda “tadımız da yerinde sağlığımız da” dedirtecek, bilimsel bir çalışmanın altına imza attı. Tat hücrelerini insan vücudu dışında ve özelliklerini kaybetmeden 7 ay boyunca yaşamalarını sağlayan Dr. Özdener ve arkadaşlarının, bu calısmaları sadece yeni tat moleküllerinin keşfine yol açmakla kalmayıp, tat duyusu kaybına yol açabilen hastalıklar ve durumların tedavisine uzanan yolda yeni umutları da beraberinde getirdiler.

Sayısız denemelere rağmen, çok sayıda bilim adamı “tat hücrelerinin üremesi ve fonksiyon göstermesi için sinir hücrelerinin gerekli olduğunu savunarak”, bu yuzden tat hücrelerinin vücut dışında üretilmesinin mümkün olamayacağı kanaatine vardı. Ancak, proje sorumluluğunu Dr. Hakan Özdener ve Dr. Nancy E. Rawson'un yürüttüğü, ABD'nin Pennsylvania eyaletindeki Monell Chemical Senses Center araştırmacıları bu kanaati yıkmayı başardı. 2006'da ilk defa sıçanlarda tat hücrelerıni vücud dışında üreten ve 2 ay yaşamalarını sağlayan Özdener ve arkadaşları, geçtiğimiz günlerde bu başarılarını bir adım daha ileri götürdü.

SAĞLIKTA YENİ BİR AŞAMA

Dünyada ilk kez kültür ortamında olgun, fonksiyonel insan tat hücrelerini, özelliklerini kaybetmeden 7 ay yaşatmayı başardı. Bu tat hücrelerinin vücut dışında uzun süreli canlı olarak muhafazasının insanlardaki tat duygusunun sağlıkta ve hastalıkta nasıl fonkisyon gördüğünün anlaşılması açısından çok önemli olduğunu belirten Özdener, “Kemoterapi veya radyoterapi alan kanser hastalarında büyük oranda azalmış iştah, ağız tadında değişiklik ve buna bağlı beslenme bozuklukları sıklıkla görülmektedir. Bu durum, hastaların iyileşmesini daha da güçleştiren bir durumdur. Elde edilen bu sonuç, enfeksiyon hastalıkları, radyoterapi ve kemoterapi gibi tat duyusu kaybı veya azalmalarına yol açan durumların önlenmesine yardım edecektir” dedi.


HASTALIK HABERCİSİ

Dr. Hakan Özdener, “Yaşlılık, parkinson, alzheimer gibi sinir sistemi hastalıkları ve AIDS gibi hastalıklarda tat duyu kaybında düzelme olmamakta ve hasta giderek kötüleşmektedir. Bir ihtimal de, bu hastalıkların ilk bulgusu tat duyu kaybı olabilir” diye konuştu. Özdener ile birlikte projeyi yürüten Dr. Nancy E. Rawson ise, “Bu çalışmada elde edilen sonuçların insan sağlığı için kullanılması, dünyada her gün hızla artan tat duyu kaybı şikayetine yol açan durumlarda kullanılan mevcut diğer tedavi protokol ve sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlıyacaktır” değerlendirmesinde bulundu.


Dr. Hakan Özdener kimdir?

Çorum, Sungurlu doğumlu olan Dr. Mehmet Hakan Özdener, tıp eğitimini Samsun 19 Mayıs Üniversitesi'nde tamamladı. Biyokimya ve moleküler biyoloji alanında uzmanlaşan Dr. Özdener, Hindistan, New Delhi'de bulunan Birleşmiş Milletler'e ait Uluslararası Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği Araştırma Merkezi'nde (ICGEB) Hepatit E virüsünün moleküler özellikleri ve teşhis metodları geliştirilmesi üzerinde doktora yaptı. Pennsylvania Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde HIV-1 (AIDS)'in sinir hücrelerinde geliştirdiği hasarların mekanizmasi uzerinde çalışmalarını yürüten Dr. Özdener, tat ve koku alma hücreleri ile ilgili projeler üzerinde yoğunlaştı.