Çin devlet başkanı Jiang Zemin Türkiye''yi de içine alan turuna İsrail''den başladı. Üstelik Amerika Birleşik Devletleri''nin Çin''e silah ve teknoloji ihraç ettiği için İsrail''i uyardığı bir önemde yapılan bu gezi sadece Orta Doğu dengeleri açısından değil uluslararası güç dengeleri açısından da önem arz ediyor. Çin devlet başkanı İsrail''den sonra Türkiye''ye, Yunanistan''a ve ardından da Güney Afrika''ya geçecek.

Silah ve savunma açısından Amerika''ya bağımlı olan İsrail, geliştirdiği yüksek teknoloji ve silah sanayisine yeni pazarlar arayarak Çin''e ileri teknoloji dahil 2 milyar dolarlık gelişmiş radar sistemleri ihracı için anlaşma yapmış durumda.

Bu ilişki Amerika''nın tepkisini çekmesine rağmen, sistem içindeki boşlukları çok iyi değerlendiren İsrail Amerika''nın hoşuna gitmese de doğrudan yaptırım uygulayamayacağı bir yöntemle kendi yolunu yavaş yavaş açıyor. Çin-Amerika ilişkisi soğuk savaş sonrası dönemin belki de en hassas ve stratejik ilişkisini oluşturuyor. Bu nedenle İsrail silah sanayi ve ileri teknoloji işbirliği konusunda mayınlı tarlada yürüdüğünün farkında. Ancak sistemin boşluklarını iyi değerlendirecek bir siyasi irade ve hedeflere sahip.

Henüz soğuk savaş döneminin dengelerinin oluşmadığı 1943 gibi erken dönemde, Roosevelt, 4 polis devlet dediği bir dünya sistemi tasarlamıştı. Çin bu dört devletten biri olacaktı. Roosevelt''in planı yürümedi ama Çin özellikle 1970''lerden sonra ABD için stratejik bir değer ifade etti. Hem Rusya''yı akıllıca dengelemiş hem de yükselen Çin gücü karşısında mesafeli yakınlık kurarak Asya''dan dışlanmamış oldu. Soğuk savaş sonrası dönemde eğer ABD dışında süper güç adayı bir ülkeden bahsedilecekse bunun başında Çin''in geldiği su götürmez bir gerçektir.

İşte İsrail tam bu noktada akıllı bir politika izliyor. Gerçi resmi olarak diplomatik ilişki 1992 yılında başlamış olsa da gayri resmi ilişkilerin tarihi daha eskiye gidiyor. İsrail Cumhurbaşkanı Wiezman''ın yaptığı açıklamaya göre Çin İsrail yakınlaşması 20 yıl önce başlamış.