İster kültürel, ister siyasal, isterse de ekonomik olsun, toplumun ve hayatın bütün katmanları, değerle örülmüştür. Genç ya da yaşlı, kadın ya da erkek, bütün insanlar, hayatlarının her aşamasında karşılaştırma, değerlendirme ve seçme sorunlarıyla karşı karşıya kalırlar. Hiçbir karşılaştırma, hiçbir değerlendirme ve hiçbir seçme sorunu, değerlerden bağımsız değildir. Hayatın hiçbir boyutu, değerlere duyarsız kalamaz.

*

İnsanların olduğu yerde değerler, değerlerin olduğu yerde de sorunlar vardır. Değerler, iyiliklerle kötülüklerin, doğruluklarla yanlışlıkların ve güzelliklerle çirkinliklerin ayrıştıkları ve örtüştükleri alanların sınırlarını gösterirler. Hayatın hiçbir ayrım gözetmeden toplumun bütün kesimleri için yaşanır kılınması, herkesin değerlerle yoğrulmuş etik ilkeleri içselleştirerek özümsemesine bağlıdır.

*

Maltepe Üniversitesi, Doğa Kolejleri ve Türkiye Felsefe Kurumu''nun birlikte düzenledikleri “Eğitimde etik Değerler Forumu”na katıldım. “Eğitimde etik değerler, insan hakları ekseninde onur, sevgi, saygı, güven, özgürlük, adalet ve eşitlik” olmak üzere temel yedi değerde kendilerini gösterirler diyen, Prof. Dr. Betül Çotuksöken ve Prof. Dr. Sevgi İyi ile birlikte, “kendi doğallığı” içinde “İnsanı İnsan” yapan değerleri, felsefe seven öğrencilerle tartıştık.

*

Hayatın her aşamasında, her boyutunda, insanların doğru düşünmeleri, iyi düşünmeleri, doğruyu aramaları, iyiyi aramaları etik bir sorumluluktur. Çünkü dünyanın neresinde olursa olsun doğru düşünenler, iyi düşünenler, doğruluk bulurlar, iyilik bulurlar. Doğrulukta yarışmanın, iyilikte yarışmanın olmadığı toplumlarda, hayatın hiçbir aşamasında, değerlerin hiçbir alanında hiçbir gelişme sağlanmaz.

*

Değerlerle yoğrulan etik, hayatla bütünleşen eğitimle zenginleşir. Eğitim düzeyini yükseltemeyen toplumlar, hayat standartlarını yükseltemezler. Dünyanın heryerinde, eğitim düzeyiyle üretim düzeyi arasında doğru orantılı bir bağlantı vardır. Eğitim düzeyleri yüksek olan toplumların, üretim düzeyleri yüksek olur. Bu yüzden, temel eğitim hakkı, insan haklarının başında gelir. Bütün ülkelerde, zorunlu olan temel eğitime, büyük önem verilir.

*

Eğitim bütün bilim ve sanatların toprağıdır. Sanat ve bilimlerin binbir çeşit ağacı eğitimin toprağında yetişir. Eğitim dünyasında verimlilik değerlerle artırılır. Verimsiz topraklarda, değerli ağaçlar yetişmez.

*

Ülkelerin çorak toprakları, değerlerle zenginleşen eğitimle, verimli topraklara dönüşürler. Değerli toprakların değerli ürünleri olur. Eğitimin yol haritası değerlerle hazırlanır.

*

Değerle ekilen eğitimle biçilir.

*

Değersiz eğitim yoktur.