Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz’in çağrısıyla Mekke’de dün acil gündemle toplanan Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ve Arap Birliği zirveleri İran’ı hedef alan platforma dönüştü. Ramazan ayında Mekke’de yapılan çifte zirvede Suudi yönetimi kutsal şehri İran’a karşı kullandı. Kral Selman, KİK zirvesinin açılışında yaptığı konuşmada, İran’ın uluslararası güvenlik ve barışı tehdit ettiğini ve bölgede nüfuzunu genişletmeye çalıştığını söyledi. İran’ın bölge ülkelerinin içişlerine müdahalesini, nükleer ve füze programlarını geliştirmesini ve uluslararası deniz ulaşımını tehdit etmesini kınayan Kral Selman, bu durumun, Birleşmiş Milletler’in (BM) uluslararası güvenlik ve barışı koruma konusundaki ilke ve kararlarının açıkça ihlal edilmesi anlamına geldiğini ve petrol tedariğini tehdit ettiğini kaydetti.
Zirve bildirisinde de üye ülkeler İran’ı hedef aldı. Kapanış bildirisinde İran’a, “bölgeyi savaşa sürüklememe, bölge ülkelerinin iç işlerine müdahale etmeme, terör örgütlerini desteklememe ve uluslararası deniz ulaşımını tehdit etmeme” çağrısı yapıldı. Bildiride ayrıca KİK ülkeleri ile ABD arasında bölgenin güvenlik ve istikrarını tesis edecek ikili anlaşmalar olduğuna işaret edildi ve ABD’nin İran’a yönelik atacağı adımların destekleneceği vurgusuyla Tahran üstü kapalı tehdit edildi.
FİLİSTİN’İ İKİNCİ PLANA ATTILAR
KİK Zirvesinin hemen ardından Arap Zirvesi de yapıldı. Zirvede, İsrail’in Kudüs, Golan ve Filistin topraklarında adım adım genişleyen ilhak yöntemi görmezden gelinirken gündem yine İran oldu. Bildirgede, İran yapımı balistik füzelerin Yemen’den Suudi Arabistan topraklarına atılması, İran’ın, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) adalarını işgal etmesi (Büyük Tunb, Küçük Tunb ve Ebu Musa adaları), Suriye krizine müdahale etmesi ve toprak bütünlüğünü etkilemesi, Bahreyn’in iç işlerine karışması ve oradaki terör örgütlerini desteklemesi kınandı. Filistin konusunda ise önceki Arap zirvesinde alınan kararlara bağlılık vurgusu yapılmasıyla yetinildi.
IRAK’TAN İTİRAZ
İran’ın bölgedeki müdahalelerini kınayan sonuç bildirgesine Irak itiraz etti. Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, “Irak, İran’ın diğer ülkelerin işlerine müdahalesini kınayan, Mekke’deki olağanüstü Arap zirvesi tarafından yayınlanan sonuç bildirgesine karşı çıkıyor” dedi. Zirve toplantısında konuşan Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ise Körfez’in güvenliğinin Irak’ın güvenliği olduğunu hatırlatarak söz konusu krizin, uygun şekilde çözülmediği takdirde savaşa evrilebileceği uyarısında bulunmuştu.
- ZARİF’TEN TEPKİ
- İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ve Arap zirvesinde İran ile ilgili yapılan açıklamalara tepki gösterdi. Zarif, “Arap zirvesine katılan ülkeler, dün akşam İsrail’i sevindiren İran aleyhtarı yaygaralar kopardılar. Bugün yapılacak İslam İşbirliği Teşkilatı toplantısında teşkilatın kuruluş amacı olan adımları atsalar daha iyi olacaktır. Bu amaç da Kudüs halkı ve Filistin milletinin himaye edilmesidir” ifadelerini kullandı.
Delilleri BMGK’ya sunacak
Zirveye paralel ABD yönetiminden de İran’ı hedef alan açıklamalar geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Ortadoğu ile Kuzey Afrika ülkelerinde Arapça yayın yapan, ABD merkezli El-Hurra kanalında yer alan açıklamasında, “BAE sahilinde gemilere yapılan saldırıların arkasında İran’ın olduğuna dair deliller BMGK’ya sunulacak” dedi. Bolton ayrıca ABD’nin, İran tarafından saldırıya uğraması halinde sert karşılık vereceklerini belirterek, “Bu tür eylemlerin ABD’den çok güçlü bir karşılık göreceği çok nettir” ifadelerine yer vermişti. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise dün yaptığı bir açıklamada, İran’ın BAE sahilindeki 4 gemiyi, petrol fiyatlarını yükseltmek amacıyla hedef aldığını iddia etti.
