Enerji darboğazından kurtulmak için çıkış yolu arayan Avrupa ülkeleri, Rusya’ya olan bağımlılığı kırmak için de adımlar atmaya devam ediyor. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, uzun süredir Rusya'nın petrol satışından elde ettiği geliri azaltmayı ve AB'nin Rus ham petrolüne uyguladığı ambargonun 5 Aralık'ta yürürlüğe girecek olması nedeniyle küresel petrol fiyatlarının yükselmesini önlemeyi amaçlayan tavan fiyat kararını dün aldı. Buna göre AB ülkeleri, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaştı.
AB Komisyonu, üye ülkelere, Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasını teklif etti. AB Dönem Başkanı Çekya’nın sosyal medya paylaşımında “Büyükelçiler, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole tavan fiyat konusunda bir anlaşmaya vardılar” denildi. 60 dolarlık tavan fiyat kararı AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecek. Uzun süreli belirsizlik ise petrol fiyatlarının tırmanmasında önemli rol oynadı.
AVRUPA HATTINDA YENİ KUTUPLAŞMA
Gelişmeler sonrası brent petrolün varil fiyatı 81 dolardan 88 dolar seviyesine kadar yükseldi. AB Komisyonu’nun tavan fiyat teklifi, uzun bir süre başını Polonya'nın çektiği, Estonya ve Litvanya gibi Baltık ülkelerini de içeren bir grup tarafından onaylanmadı. Bu ülkeler daha düşük seviyede bir tavan fiyat uygulanmasında uzun süre ısrar etti. Rus petrol taşımacılığında önemli rol oynayan ve ciddi gelir sağlayan Yunanistan, Malta ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ise tavan fiyatın daha yüksek seviyelerde belirlenmesini istedi. Nükleer enerjiden Rusya ambargolarına kadar birçok konuda kutuplaşan Avrupa ülkelerinde, bu defa kutuplaşma petrolde yaşandı.
RUSYA ONAY VERENE PETROL SATMAYACAK
- AB Komisyonu’nun teklifinin uygulamaya geçmesi için 27 AB üyesi ülkenin oybirliği gerekti. Halihazırda dünya petrol üretiminin yaklaşık yüzde 10'unu yapan Rusya cephesi, daha önce tavan fiyat uygulamasına katılan ülkelere petrol satmayacağını açıklamıştı. 5 Aralık'ta AB’nin Rus ham petrolünün ithalatına ilişkin yasakları yürürlüğe girecek. AB ülkeleri, küresel petrol fiyatlarındaki ani yükselişi önlemeyi ve Rusya'nın petrol satışından elde ettiği geliri azaltmayı hedefliyor.
TAVAN FİYATA 2 AYDA BİR GÜNCELLEME
Rus petrolüne 60 dolar tavan fiyata ilave olarak yeni bir fiyat sınırlama mekanizması kurulması da söz konusu olacak. Bu mekanizma, Rus petrolüne tavan fiyatı 2 ayda bir yeniden değerlendirip piyasa fiyatlarının yüzde 5 altında tutulmasını sağlayacak. Böylece, Rus petrolünün belirlenen fiyattan daha düşük bir seviyede satılmaması durumunda, G7 ve AB ülkelerindeki şirketler bu petrole nakliye, sigorta, reasürans ve aracılık hizmeti sunamayacak.
İTALYA, RUS ŞİRKETİ LUKOİL’E EL KOYDU
AB, Rus petrolüne bağımlılığı kırma ve piyasadaki keskin yükselişi önleme yönünde hamleler yaparken, İtalya da bu kapsamda, ülkesindeki Rus rafineri şirketi Lukoil’in tesislerine el koydu. Karar, Rusya’ya uygulanan yaptırımların, rafineri işleyişini etkilediği ve verim alınmadığı gerekçesiyle duyuruldu. İtalya’nın rafinaj kapasitesinin yüzde 20’sini karşılayan tesisin 1,5 milyar dolar değerinde olduğu ifade ediliyor. Yaklaşık bin kişinin çalıştığı tesisin bir yıllık süreyle İtalyan hükümeti tarafından atanacak bir kadro ile yönetileceği kaydediliyor.
