Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Leon Panetta''nın geçtiğimiz hafta Asya – Pasifik''teki ziyaret duraklarında verdiği mesajlar Amerika''nın yakın ve orta erimde atacağı stratejik adımlar açısından oldukça önemli mesajlar içeriyordu.
Özellikle 11. Asya Güvenlik Zirvesi Kapsamında Shangri – La diyalogunda söyledikleri ve Hindistan başkentinde verdiği mesajlar oldukça önemli idi.
Panetta Asya Güvenlik Zirvesinde Amerika''nın deniz kuvvetlerinin yüzde altmışını Asya – Pasifike kaydıracağını açıkladı. Böylece, Atlantik ile Pasifik arasındaki eşit kuvvet dağılımı Pasifik adına bozulacak ve Çin''in gitgide artan askeri gücü dengelenmeye çalışılacak. Çin zahirde bu adımı fazla ciddiye aldığını göstermese de "menfaatleri tehdit altına girdiğinde Çin "karşılık verme" kabiliyetine sahiptir" açıklaması ile bunu bir tehdit olarak algıladığını ama gereken tedbirleri alacağını da ima etmiş oldu.
Panetta''nın Yeni Delhi''de söyledikleri ise daha önemli idi ve bölgede Çin''i çevreleme amaçlı çok boyutlu stratejinin belkemiğini Hindistan''ın oluşturacağını açık bir şekilde dillendirdi Panetta.
Zaten Amerika Savunma Bakanlığı tarafından yayınlanan "Amerika Birleşik Devletlerinin Küresel Liderliğini Sürdürme: 21. Yüzyıl Savunma Öncelikleri" (*) belgesinde bu hususa yer verilmişti.
Bizim konu ile ilgili daha önceki "Büyük Ortadoğu Projesi''nden Büyük Hint Okyanusu Projesi''ne" başlıkta yazımızda (**) bu konuya değinmiştik.
Söz konusu belgede Hindistan''a önemli bir referansla " Amerika Birleşik Devletleri, bölgesel bir ekonomik çıpa olarak hizmet etme ve genişletilmiş Hint Okyanusu Bölgesinde güvenlik sağlama yeteneklerini desteklemek için Hindistan''la uzun erimli stratejik ortaklık oluşturmaktadır." denildiğini gündeme getirmiştik.
Panetta''nın bu son Asya – Pasifik ziyaretini birazda bu stratejiyi ete kemiğe büründürme ziyareti olarak görmek mümkündür; bir taraftan deniz gücünün yüzde altmışını Pasifike kaydıracağını ilan etmiş diğer taratan da bu stratejilerini hayata geçirmede asıl olarak Hint Okyanusundan Batı Pasifike kadar Hindistan''la iş tutacağını açık etmiştir.
ABD''nin bu bölgedeki yeni yapılanması sadece bunlarla sınırlı değildir. Amerika Avustralya''ya deniz piyadeleri konuşlandıracaktır. Filipinlerdeki eski üslerini canlandırma yoluna gitmektedir, Tayland''dan bir havaalanının kullanımını sağlamak için devrededir. Japonya ve Güney Kore zaten yanındadır.
Ancak bu yeni dönemde Hindistan''ın rolüne dikkat etmek gerekmektedir. Panetta''nın ifadesine göre "ABD ile Hindistan''ın ilişkileri daha stratejik, daha pratik ve daha işbirlikçi olabilir ve olmalıdır" Yani Hindistan işin içine daha fazla çekilmelidir.
Panetta, ayrıca, Amerika''nın yeni stratejisi çerçevesinde Batı Pasifik''ten Doğu Asya''ya / Hint Okyanusu bölgesine ve Güney Asya''ya kadar uzanan eksende Hindistan''la askeri partnerliği ve varlığını yayma arayışında olduğunu söylüyor.
Dahası, uzay silahları ve siber savaş kapsamında karşılaşılan legal açmazlara karşı Panetta Hindistan''la daha fazla araştırma üretim ve askeri manevraları artırmayı da öngörüyor.
Amerika''nın bu çabalarına karşın, Hindistanlı bazı siyasi yorumculara göre, Hindistan ABD ile askeri bağlarını geliştirmek, bu ülkeden silah satın almak istiyor ancak Amerika''nın tam bir müttefiki durumuna gelmek istemiyor; bir nefes alma mesafesinde de olsa arada bir boşluk bırakmak istiyor.
Netice olarak söylemek gerekirse, Amerika Çin''i dengeleme amaçlı Hindistan''a yaklaşmasıyla birlikte bu ülkeyi Somali''den Afganistan''a kadar güvenlik başta çeşitli boyutlarda kendi adına angaje etmek, kaba bir tabirle jandarmalığını yaptırmak istiyor.
Aslında bu sürecin daha belirgin hatları 13 Haziran''da Washington''da yapılacak 3. Hindistan – Amerika Stratejik diyalogunda ortaya çıkacak olsa da Hindistan''ı Somali''den Afganistan''a, Hint Okyanusundan Pasifike kadar geniş bir coğrafya olayların içinde sıkça görmek sürpriz olmayacaktır.
(*)http://www.defense.gov/news/Defense_Strategic_Guidance.pdf
(**) http://yenisafak.com.tr/Dunya/?t=16.01.2012&i=362493
