30 Ekim dolar fiyatları ne kadar? Dolar kritik seviyenin altına yöneldi

Dolar yurt içi piyasalarda 5.53 seviyesinde işlem görüyor.

Türkiye küresel piyasalarda kızışan ticaret savaşı ve Amerikan Merkez Bankası’nın güçlü dolar hamleleri ile finansal açıdan zorlu bir dönemden geçiyor. ABD’li rahip Brunson davası ile spekülatif yaptırımla maruz kalan Türk ekonomisi, uluslararası hukuka aykırı yaptırımlarla da karşı karşıya kaldı. Hükümet başta olmak üzere Merkez Bankası gibi kurumların aldığı kararlar ile düşüş eğilimine geçen dolar dün, Türk lirası karşısında yüzde 1,5 değer kaybederek 5,5066 ile son 2,5 ayın en düşük seviyesini gördü.

Hükümet saldırıları gördü

Gelişmekte olan ülke para birimlerindeki değer kaybı devam ederken, yurt içi piyasalarda da Trump’ın açık tehdidi ile Brunson davasındaki belirsizlik finansal türbülansın yaşanmasına neden oldu. Dolar, Türk lirası karşısında 6,88’lere kadar çıkarken, Euro’da 7 lira seviyelerini aştı. Spekülatif ve manipülatif saldırılara tepki gecikmezken, hükümet saldırıları gördü ve Yeni Ekonomi Programı başta olmak üzere birçok adım atıldı.

Son dönem Türk ekonomisini etkileyen ekonomik ve siyasal gelişmeler Mayıs 2013'de Gezi Olaylarıyla başladı ve en son Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) parasal sıkıştırma hamlesi ile devam etti.

Yaptırımlar kalkıyor

ABD Dışişleri Bakanı Pompeo Türkiye’ye yönelik uygulanan yaptırımlara ilişkin kararlarını en kısa sürede vereceklerini açıkladı. Pompeo’nun açıklamalarını yenisafak.com’a değerlendiren

Ekonomist Dr. Pelin Yantur

, “ABD Dışişleri Bakanı Pompeo'nun Türkiye'ye yönelik uygulanan yaptırımlara ilişkin kararlarını en kısa sürede vereceklerini belirtmesi, TL varlıklarında baskıya neden olan politik risklerin azalması ve özellikle NATO müttefiki ABD ile ilişkilerin tekrardan sıcak bir ilişkiye dönmesi TL varlıklarının yatırımcıların odağı haline gelmeye başlamasını sağlayacaktır” açıklamasında bulundu.

“Türk Lirası politik risklerin azalmasıyla pozitif ayrışmayla ön plana çıkıyor” diyen Yantur, “Yaşanan ataklar sonucu TL varlıklarında görülen değer kaybı bu kez yaklaşık bir buçuk aylık çalışmayla yatırımcının gözünde öne çıkıyor. Öncelikli olarak 625 baz puanlık faiz artışının yanında sıkı para politikasıyla uyumlu olan Türkiye’nin beğenilen YEP’i piyasalarda olumlu bir seyrin olmasını sağlamıştı” ifadelerini kullandı.

Dengelenme süreci başladı

Yantur, “Piyasaya yönelik yapılan doğru teşhisler, yatırımcıların güvenini sağlarken dengeleme sürecinin de bir göstergesi haline geliyor.

Oynaklığın yüzde 60’lardan yüzde 22’lere gelmesi TL varlıklarını bu anlamda pozitif kılıyor.

Artık dengeleme sürecinde olan Türkiye, uygulamaları, yapısal reformları ve sıcak dış ilişkileriyle yatırımcıların daha da odağı haline gelecek ve TL varlıkları pozitif ayrışmaya devam edecektir” dedi.

Finansal türbülans yaşandı

Medipol Üniversitesi Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Mevlüt Tatlıyer

, ABD’nin Türkiye’yi hedef alan açıklamalarının ve Türkiye’ye dönük yaptırım uygulamalarının özellikle Ağustos ayında ciddi bir finansal türbülans yaşanmasına neden olduğunu ifade ederek, “Bu süreçte Türk Lirası’nın dolar karşısında ciddi bir şekilde değer yitirdiğini gördük. Daha sonraki süreçte alınan önlemlerin de katkısıyla Türk Lirası dolar karşısında önemli ölçüde zemin kazandı ve kur 6 TL düzeylerine kadar geriledi. Son olarak rahip Brunson’ın tahliye edilmesi ve ABD’den gelen ılımlı açıklamalar akabinde TL’nin dolar karşısında önemli ölçüde değer kazandığını gördük” dedi.

‘Simgesel yaptırım’ların kalkması bekleniyor

Tatlıyer, “

Bundan sonraki süreçte, ABD’nin Türkiye’ye dönük olarak uyguladığı “simgesel” yaptırımları kaldırması ve Türkiye ile ilgili söylemlerini daha da yumuşatması halinde dolar kurunun 5.10-5.20 TL düzeylerine kadar gerileyebileceğini söyleyebiliriz.

Bu noktada belirtmek gerekir ki sonraki aylarda fırsatçılığın önüne geçilememesi ve enflasyonun -dolardaki gevşemenin de önemli katkısıyla- yeterince hızlı düşürülememesi dolardaki düşüşü sınırlayabilir” dedi.

“C

ari açığın bu süreçte hatırı sayılır ölçüde azalacak olması TL’nin olası değer kaybını sınırlayacak, değer kazanmasını da teşvik edecektir

” diyen Tatlıyer, “Belirtmek gerekir ki cari açığın azalması hem Türkiye ekonomisinin yavaşlamasından hem de döviz kurundaki yükseliş nedeniyle Türk ihracatçısının yurtdışındaki rekabet gücünün artmasından kaynaklanıyor. Yani, cari açıktaki azalışı salt ekonomik aktivitedeki gerilemeye bağlı olarak açıklamak yanıltıcı olacaktır” açıklamasında bulundu.

Tatlıyer, “Bütün bunların haricinde, ABD’nin İran’a karşı uygulayacağı yaptırımların şiddeti ve Türkiye’nin bu konudaki tavrı da ABD’nin Türkiye’ye dönük tutumunu ve dolayısıyla döviz kurunu etkileyecektir. Bu konunun da ayrı bir risk faktörü olarak değerlendirilmesi gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.