NATO misyonu kapsamındaki görevi sona eren Türk Silahlı Kuvvetleri, başarılı bir tahliye operasyonuyla Afganistan’daki askeri varlığını sonlandırırken 20 yıl görev üstlendiği ülkede yürüttüğü askeri ve sivil faaliyetleriyle Afgan halkının gönlünde taht kurdu.
Türkiye, Ekim 2001’de TBMM’den çıkarılan Afganistan tezkeresiyle misyona katıldı. Ancak ‘milli çekince’ bildirdi. Kritik operasyonlarda ve harekâtlarda yer almayacağını deklare etti. Bulunduğu süre içinde de Taliban’a karşı olanlar da dahil hiçbir muharip operasyonda görev almadı.
LİDERLİK ETTİK
Aralık 2001’de BMGK tarafından oluşturulan Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti (ISAF), 16 Ocak 2002’de göreve başladı. Türkiye, ISAF’a ilk andan itibaren katkı sağladı. 261 personel ile başlayan TSK’nın varlığı bin 800’lere kadar çıktı. Türkiye, İngiltere’den sonra Haziran 2002-Şubat 2003 arasında harekâtın 2. dönemi ve Şubat-Ağustos 2005 arasında 7. dönemine liderlik etti. ISAF, 31 Aralık 2014’te sonlandırıldı. 1 Ocak 2015’te BM Güvenlik Konseyi, muharip olmayan ve Afgan ordusuna destek vermeyi hedefleyen Kararlı Destek Misyonu’nu başlattı. Türkiye, bu kapsamda da sorumluluk üstlendi.
Türkiye, Afganistan’da bulunduğu 20 yıllık süre boyunca milli çekincesi gereği hiçbir muharip görev üstlenmedi. Türk birlikleri sorumluluk sahası dışında vazife üstlenmedi.
HİÇ TEHDİT ALMADIK
20 yıllık süreçte Türk askerinin silahları hiçbir zaman Afgan halkına dönük olmadı. Ülkedeki askeri eğitim, danışmanlık, sağlık gibi halka destek sağlanan tüm alanlarda aktif görevler üstlenildi. TSK’nın Kabil’de açtığı Gazi Askeri Eğitim Merkezi’nde 2010-2011 yılları arasında Afganistan milli ordusu astsubaylarına eğitim verildi. Kabil’de askerlerin eğitiminden sorumlu 111. Afgan Tümeninin eğitim ve danışmanlık faaliyetleri yapıldı. Türkiye’nin NATO üyesi tek Müslüman ülke olarak Afganistan’daki varlığı, hiç tehdit konusu olmadı. Afgan halkı Türk askerini bağrına bastı. Türkiye kazalar nedeniyle şehitler verdi ama doğrudan Türk vatandaşları hedef alınmadı.
TÜRK BAYRAĞI ANAHTAR OLDU
Taliban’ın Türk askerine karşı herhangi bir silahlı müdahale saldırısının olmamasının temel sebebinin Afgan halkının Türk milletine olan derin saygısı olduğu değerlendiriliyor. Asker, şarjör bulundurmadı, araç üstü silah monte etmedi. Afgan halkının gösterdiği saygıya böyle karşılık verildi. ABD askerleri ise Afganistan sokaklarında hep korkuyla gezdi. Araçların arkasına “50 metreden fazla yaklaşmayın” yazıları asıldı, yaklaşan Afgan aileler tüm aile ateş altına alınarak yok edildi. Türkiye, tüm etnik gruplar tarafından üzerinde mutabakat sağlanan tek ülke oldu. Afgan halkının Türk askerine yönelik hassasiyeti en üst seviyedeyken batılı ülke askerleri karargâhlarından çıkamadı. Bazı batılı askerler Türk bayrağı peçini omuzlarına takarak ancak Kabil sokaklarında güvenle gezebildi. Bu da uzun sürmedi. Türkiye, işgalci güçlerin Türk bayrağı arkasına saklanmalarına izin vermedi.
