Akıllı telefon üreticileri, artan maliyetler ve yeni düzenlemelerle birlikte cihazların kullanım ömrünü uzatmaya odaklandı. AB'nin yazılım güncellemesi ve tamir hakkına yönelik kararları şirketleri, daha dayanıklı modeller geliştirmeye yönlendiriyor. Tüketiciler; fiyatı uygun, yüksek performanslı, bataryası ve yazılım desteği güçlü ürünlere öncelik veriyor. Bu eğilim, telefon değiştirme sıklığını yavaşlatırken ikinci el ve yenilenmiş cihaz pazarını da büyütüyor.
Akıllı telefon pazarında rekabet, artık yalnızca kamera ve işlemci gücü özelliklerinden değil, cihazların kullanım ömrü üzerinden şekilleniyor. Küresel üreticiler, yeni modellerde 5 ila 7 yıla varan yazılım ve güvenlik güncellemeleri vadederken; batarya ömrü ve dayanıklılık da pazarlamanın ana unsurları hâline geldi. Özellikle yüksek fiyatlar ve artan yaşam maliyetleri, tüketiciyi daha uzun süre kullanılabilen modellere yöneltiyor.
AB DÜZENLEMELERİ ETKİLEDİ
Bu dönüşümde Avrupa Birliği’nin (AB) hayata geçirdiği düzenlemeler belirleyici rol oynuyor. AB, akıllı telefon üreticilerine yazılım güncellemelerini uzun yıllar sunma, batarya ve yedek parça teminini garanti altına alma yükümlülüğü getiriyor. ‘Tamir hakkı’ kapsamında cihazların daha kolay onarılabilmesi ve yedek parçalara erişimin sağlanması da üreticilerin tasarım anlayışını doğrudan etkiliyor. Bu düzenlemelerin, AB ile yoğun ticari ilişkisi bulunan Türkiye pazarına da yansıması bekleniyor.
İKİNCİ EL PAZARI BÜYÜYOR
Tüketici tarafında ise alışkanlıklar değişiyor. Eskiden ortalama 2–3 yılda bir değiştirilen akıllı telefonların kullanım süresi uzarken, kullanıcılar artık yazılım desteği sürecek, bataryası daha geç yıpranan modellere yöneliyor. Özellikle orta ve üst segmentte cihaz değiştirme sıklığının yavaşladığı, ikinci el ve yenilenmiş telefon pazarının büyüdüğü gözleniyor. Artan maliyetler, çevresel kaygılar ve düzenleyici baskılar, üreticileri daha dayanıklı ve sürdürülebilir ürünler geliştirmeye zorluyor. Bu sürecin, akıllı telefonları hızlı tüketilen bir teknoloji ürünü olmaktan çıkarıp, daha uzun vadeli bir tüketim malına dönüştürmesi bekleniyor.
MARKALARDAN UZUN YAZILIM DESTEĞİ
- Apple, iPhone modellerinde ortalama 5–6 yıl iOS ve güvenlik güncellemesi sunarak uzun yazılım desteği sağlayan markalar arasında öne çıkıyor. Samsung, Galaxy S ve Z serilerinde 7 yıla kadar Android ve güvenlik güncellemesi vaadiyle sektörde çıtayı yukarı taşıdı. Google, Pixel telefonlarında 7 yıl yazılım ve güvenlik güncellemesi sunacağını açıklayarak doğrudan uzun ömür odaklı bir strateji izliyor. Fairphone ise modüler tasarımı sayesinde batarya ve parçaların kullanıcı tarafından değiştirilebilmesini mümkün kılıyor. Xiaomi ve Oppo gibi Çinli üreticiler, amiral gemisi modellerinde güncelleme sürelerini kademeli olarak uzatıyor. AB düzenlemeleri doğrultusunda markalar, yedek parça ve batarya erişimini artırmaya yönelik adımlar atıyor. Uzmanlara göre bu yaklaşım, tüketicinin marka tercihinde yazılım desteğini temel kriterlerden biri hâline getiriyor.
