Ekonomist olarak her dönem içinde bulunduğumuz çevreden, elde bulunan nakdin yatırımı için tavsiye talebi sıkça tarafımıza iletilmektedir. Soruların gelişi gayet naif ama sonuç odaklı yani tam olarak hangi araca yatırım yapmalıyım etrafında döner durur. Hatta bunun ötesinde konuşma borsaya geldiğinde hangi hisseye yatırım yapılmalı tavsiyesi istemek ise adetten olmuştur. Fakat finansal okur yazarlığın düşük olduğu ülkemizde,doğru zamanda almanın önemikadar doğru zamanda satmanın önemi gibi birçok
Ekonomist olarak her dönem içinde bulunduğumuz çevreden, elde bulunan nakdin yatırımı için tavsiye talebi sıkça tarafımıza iletilmektedir. Soruların gelişi gayet naif ama sonuç odaklı yani tam olarak hangi araca yatırım yapmalıyım etrafında döner durur. Hatta bunun ötesinde konuşma borsaya geldiğinde hangi hisseye yatırım yapılmalı tavsiyesi istemek ise adetten olmuştur. Fakat finansal okur yazarlığın düşük olduğu ülkemizde,
doğru zamanda almanın önemi
kadar doğru zamanda satmanın önemi gibi birçok konu bir türlü kavranabilmiş değildir. Zira
almak kadar satmak yani kârı gerçekleştirmek
(realize etmek)
önem arz eder.
Yatırım yapma kararından evvel gerekli tanımlar nelerdir?
Öncelikle bilinmelidir ki
tek bir doğru olmadığı gibi her yatırım kararı, herkese aynı faydayı sağlamaz.
Bu nedenle neye yatırım yapılmalı sorundan
evvel kendi beklentilerinizi ve tanımlarınızı
yapmalısınız. Bu noktada sorulması gereken
temel sorular şunlardır;
-Elimdeki nakde ne zamana kadar ihtiyacım yok? Kısa vade, uzun vade tanımım ne kadar?
-Yüklenebileceğim risk eşiği ne kadar?
-Yatırım kararını verdikten sonra, üzerine yaptığım yatırım için, ayırabileceğim vakitim var mı?
-Yatırımdan kar beklentim ne kadar?
Sermaye piyasaları sabırsızların sabırlılara para ödediği yerdir.
Nakit akışını yönetmek
sermaye piyasalarında
kilit öneme sahiptir.
Bu nedenle elinizdeki nakde acil ihtiyacınız olacak ise; az ancak sabit getirili her an nakde dönebilecek katılım hesabı, mevduat veya bunları içeren fonlara yatırım yapmanız münasip olacaktır. Bahsettiğim bu kalem yatırımlar düşük getirili fakat her an (en geç 48 saat içinde) nakde çevrilebilen ve en önemlisi pratikte zarar riskinin pek olmadığı ve piyasa dalgalanmalarından az etkilenen yatırım araçlarındandır. Acil veya her an nakden ihtiyacınız olma ihtimali olan paranızı mesela borsa, altın gibi bir araca yatırırsanız ihtiyacınız olan zamanda piyasanın ters rüzgarlar içerisinde olması yatırımınızdan ağır kayıplar ile çıkmanıza sebep olabilir. Halbuki bahsettiğim
piyasa dalgalanmalarının çoğunda yatırımlarda kayıp olsa bile 3 ila 6 ay bekleme süresine yani sabretme alanınız varsa piyasa geri düzelmiş ve zarardan kara dönmüş
olursunuz.
Bu nedenle zaman yani nakit akışınıza göre yatırım tercihi yapmak en önemli konudur
. Ayrıca piyasaların kısa vadesinin 6 ay, orta vadesinin ise 1-3 yıl olduğunu unutmamalı uzun vade için ise 5 yıllık bir süreci düşünmelisiniz. Bazen beklentiler erken gelişse bile tahminlerinizin piyasa uyumunu bu zaman aralıkları ile planlamalısınız.
Risk kârın belirleyenidir!
Unutmamalı ki, aldığınız risk kadar kazanma ihtimaliniz artarken zarar etme ihtimaliniz de bir o kadar artar. Peter Lynch’in şu sözünü aklımızda tutmakta fayda vardır;
yatırım için önemli bir anahtar, yatırım araçlarının hiçbirinin piyango bileti olmadığını hatırlamaktır.
Bu nedenle alınacak
riskin karşılığında edilmesi muhtemel kârı hesaplarken tersi senaryoda gerçekleşmesi muhtemel zararınızı da hesaplamalısınız.
İşte bu iki uç arası ne kadar açık ise, riskinizin o kadar fazladır. Hesaplanan bu riski aklınızın kesmesi gerekirken, kalbinizin ise katlanabileceği ağırlıkta olduğuna emin olunmalıdır.
Kazanan bir strateji kaybetmeyi de içermelidir.
Zira piyangoya yer yok!
Yatırımcılık bir meslektir.
Unutulmamalı ki; yüksek dalgalanmaya sahip piyasalarda yatırım yapmak bilgi ve deneyim isterken yatırımların sağlığını takip etmek ve
gerekli noktada almak gibi satma eşiklerinin de belirlenmesi ihtiyacı doğmaktadır.
Bu nedenle şahsen gerekli zamanı ayıramayacaksanız ya sabit getirili ürünlere yönelmeli veya yatırım danışmanlığı hizmeti almalısınız. Risk taşıyan yatırımlarını yönetmek kolay değildir.
Kâr beklentisi sonsuz büyüklükte olamaz.
Aklınızda mutlaka bir
hedef belirlemek yatırımın temel gereğidir.
Zira hiçbir varlık sonsuza kadar büyümez; yükseldiği gibi düşmesi de eşyanın tabiatına uygundur. Bu nedenle yatırım yaparken kâr hedefinizi yüzdesel olarak belirlemeniz önemlidir. Ardından belirlediğiniz hedefe vardığınızda aç gözlülük yapmadan
trenden inme iradesini de mutlaka göstermelisiniz.
Ana prensipleri ile bahsetmeye çalıştığımız
size uygun yatırımın gereklerini,
mutlaka, şahsen değerlendirin. Yukarıdaki sorulara vereceğiniz cevaplar ve verdiğiniz cevaplara uygun yatırım araçlarına yatırımdan sonra en önemli husus planlarınıza uyumdur.
İrade veya disiplin yatırımcının temel enstrümanıdır.
#Dolar
