ABD Dışişleri Bakanı M. Rubio, göreve geldikten sonra yirmiye yakın mevkidaşı ile görüştü. Görüşmeler Çin’i çevreleyen ülkelerle başlıyor. İsrail’le devam ediyor. Körfez’den iki ülke aranıyor: BAE ve S.Arabistan. Arama listesinde Avrupa’dan sadece Polonya var, bir de Türkiye. 20 Ocak’tan sonra bölgemizden de birçok dışişleri bakanı, Rubio ile görüşmek için randevulaştı. Ancak bu görüşmeler henüz gerçekleşmedi. Rubio’nun Dışişleri Bakanı Fidan’la görüşmesi bu yüzden dikkat çekti. Rubio’dan telefon
ABD Dışişleri Bakanı M. Rubio,
göreve geldikten sonra yirmiye yakın mevkidaşı ile görüştü. Görüşmeler Çin’i çevreleyen ülkelerle başlıyor. İsrail’le devam ediyor. Körfez’den iki ülke aranıyor: BAE ve S.Arabistan. Arama listesinde Avrupa’dan sadece Polonya var, bir de Türkiye.
20 Ocak’tan sonra bölgemizden de birçok dışişleri bakanı, Rubio ile görüşmek için randevulaştı. Ancak bu görüşmeler henüz gerçekleşmedi. Rubio’nun
Dışişleri Bakanı Fidan’la
görüşmesi bu yüzden dikkat çekti. Rubio’dan telefon bekleyenler bu görüşmenin nasıl olduğunu merak ediyor.
Bildiğim kadarıyla arayan Washington’du. Ayrıca önemli olan kimi kimin aradığı değildir,
bu görüşme zincirinin ABD’nin yeni dış politika öncelikleri ile ilgili fikir vermesidir.
ALMANLAR İÇİN KADERİN CİLVESİ
ABD Başkanı Trump’ın
üç başlıkta ne yapacağına ilişkin işaretler gelmeye başladı. Birinci başlık…
Trump’ın AB politikası, AB fikir ve hayalini öldürmek üzere kurulu.
ABD Başkanı, Avrupa genelinde göç karşıtı pozisyonuna eşlik edecek, bağımsızlık arayışındaki AB’nin birliğini zayıflatacak ırkçı aktörlerin iktidara gelmesini istiyor.
Elon Musk’ın
Alman seçimlerine doğrudan müdahalesi, ırkçı AFD’yi desteklemesi başka türlü okunamaz. Musk,
Almanlara, İsrail’i kızdıracak bir mesaj da verdi:
“Geçmiş suçluluk duygusuna (Holokost) çok fazla odaklanmayın.” Vakıflar ve benzeri araçlarla yıllarca Türk siyasetini etkilemeye çalışan Almanlar için kaderin cilvesidir.
İSRAİL’LE AYNI DİLİ KONUŞUYOR
İkinci başlık… İsrail’in amacı Gazze ve Batı Şeria’daki Filistinlilerin ülkeden sürülmesi
(Sina’da kamp kurulmasını istiyorlardı)
, iki devletli çözüm ihtimalinin ortadan kaldırılması, Filistin’in ilhakıdır.
Trump, yaptığı açıklama ile İsrail’le aynı dili konuştuğunu ortaya koydu.
Ürdün ve Mısır’a “Filistinlileri alın” dedi.
Trump, İsrail’in amaçlarına ulaşmasını sağlayıp, bir önceki dönemde ortaya attığı Riyad-Tel Aviv merkezli, İran karşıtı
Küre İttifakı
modelini -konjonktüre uygun bir formatta- hayata geçirmek ve bölgeden çıkmak istiyor. Bu yüzden ilk yurtdışı ziyaretini
1 trilyon dolar yatırım karşılığında S.Arabistan’a yapmak istediğini açıkladı.
Yeni Suriye’yi de bu denklemin bir parçası görüyor (Ankara, Riyad’ın Şam’la ilişki geliştirmesini destekliyor. Ama farklı nedenlerle.) Türkiye’yi Suriye’nin hamisi olarak kabul ediyor. Bu çerçevede, ABD Başkanı’nın
Ankara’dan “Kuracağım denklemi bozma” beklentisinde
olduğunu düşünüyorum.
PKK İSRAİL’İN KUCAĞINDA
Bu gelişme Trump’ın bölgede her konuda Tel Aviv’in suyuna gideceği anlamı taşımıyor. Üçüncü başlık… İ
srail ABD’nin Suriye’de kalmasını, Suriye’nin dört kantona bölünmesini istiyor.
Kuzeyde PKK, güneyde ABD destekli grupların oluşturacağı ayrı kantonlar.
Dışişleri Bakanı Fidan’ın
Suudi kanalına verdiği demeçte “(Türkiye’ye yakın) 80 binden fazla silahlı unsurun olduğu gruplar var. Biz bunlara ’milli orduya katılın’ dedik. Umarım güneydeki gruplarda da aynı şey olur” mesajı önemlidir.
80 bin sayısı ilk kez verilmiştir ve bir yönüyle diş göstermedir.
İsrail, PKK’ya da
“Suriye’de silah bırakma”
diyor
. İsrail Dışişleri Bakanı Saar, SDG/PKK’lı İlham Ahmed’e
“güvence verdi” (4 Ocak). Terör örgütü SDG/PKK, Şam’ın “Silah bırakın, Suriye’nin parçası olun” teklifini reddetti.
SDG elebaşı Mazlum Abdi kod Ferhat Abdi Şahin,
Afrin’de yerinden edilenler için
uluslararası soruşturma
talep etti. “SMO’nun cezalandırılmasını istiyoruz” dedi.
Örgüt, İsrail’in kucağındadır.
Uluslararası soruşturma talebi İsrail ağzıdır.
SMO vurgusu ile hedeflenen Türkiye’dir. İsrail, Türkiye’nin soykırım karşısında aldığı tavrın bedelini PKK üzerinden ödetmek istiyor.
Ne var ki Trump, ABD’nin Irak ve Suriye’deki
askeri varlığını azaltması gerektiğini savunan M. Dimino’yu
Pentagon’un Ortadoğu politikalarını yönetmesi için müsteşar yardımcısı olarak atadı. Bu İsrail’in hoşuna gitmeyecek bir işarettir.
FİDAN BAĞDAT, KALIN ŞAM’DA NE KONUŞTU?
Bakan Fidan, terörist Şahin’le ilgili ilk kez açık konuştu. “Bu adam” dedi, “PKK’nın bir alt organının yöneticisidir.” Devam etti: “Bunun üstünde Sabri Ok var, Fehman Hüseyin var. Bunların izni olmadan karar vermesi mümkün değil.”
Bu sözler, DEM heyetinin İmralı’ya yaptığı ikinci ziyaretin konuşulduğu konjonktüre denk geldi. İmralı’nın ikinci ziyarette çağrı yapması bekleniyordu. Yapmadı.
Demek ki orası da bekle-gör tutumu izliyor.
Son tahlilde Kandil, Suriye’deki uzantısının silah bırakmasını istemiyor.
Suriye yönetimi lideri Ahmet Şara
, bunun üzerine “YPG silahlarını teslim etmek zorunda” dedi. Türk Milli Savunma Bakanlığı kaynakları “Suriye’de bulunan birliklerimizin … farklı bölgelerde görevlendirilmeleri söz konusu olabilir” diye duyurdu.
Bu süreçte iki önemli ziyaret gerçekleşti.
Eşzamanlı olarak Dışişleri Bakanı Fidan Bağdat’a, MİT Başkanı Kalın Şam’a gitti
. Fidan’ın ziyareti SDG/PKK ile mücadele (PKK’nın terör örgütü olarak kabul edilmesi ve Sincar’da süren terör varlığı) ve Suriye’deki DEAŞ kamplarının geleceği konusundaki işbirliği açısından önemlidir. Kalın’ın Şam ziyaretinin ise SDG/PKK odaklı olduğu tahmin edilebilir. Diplomatik ve istihbari bu temasların yakın vadede
askeri düzeyde de artmas
ı beklenir. Dananın kuyruğu kopmak üzeredir.
#suriye
#terör
#politika
#Yahya Bostan
