Kişi başına tüketilen ürün ve hizmetler, bütün dünyada ekonomik gelişmenin kutsal ölçüsü haline geldi. Tüketimin böylesine kutsanması, tüketimi hayatı kolaylaştıran bir araç olmaktan çıkardı. Dünyanın her yerinde tüketim, günden güne artırılması gereken bir amaca dönüştü. Tüketimin yıldan yıla belirli bir oranda artırılması, bütün ülkelerin değişmez hedefi haline geldi. Tüketimin sürekli artırılmasının dünyayı Cennet''e çevirmesi bekleniyordu.
Newsweek Dergisi''nin Editörü “Fareed Zakaria”, CNN''de Thomas Friedman ve Niell Ferguson ile soğuk savaş sonrası ortaya çıkan, Çin ve Amerika''nın oluşturduğu “Chiamerica”nın yol açtığı finansal krizin boyutlarını tartıştı. Çin ve Amerika, dünyanın dörtte birini oluşturan nüfuslarıyla, dünyada üretilen ürün ve hizmetlerin yarısını tükettiler. Biri üreterek, diğeri de tüketerek, ekonomiyi kutsallaştırdı. Amerikalılar tüketmek, Çinlilerde üretmek için, her yolu mübah saydılar.
Amerika''nın tüketimi Çin''in üretimi elele vererek, her iki ülkenin insanlarına tüketimin asıl bir mutluluk olduğunu gösterdiler. Tüketim kültürü anavatanı Amerika''dan Çin''e ihraç edildi. Çinliler tüketim kültürünün Kudüs''leri olan alışveriş merkezleriyle tanıştılar. Çin, aslından çok daha ucuz ürettiği, taklit tüketim ürünleriyle, bütün dünya alışveriş merkezlerinin vazgeçilmez tedarikçisi oldu.
Tüketimin kutsallaştırılması, açgözlülüğü, bencilliği ve gösteriş harcamalarını, dünya ölçeğinde yaygınlaştırdı. Her yıl belirli bir oranda artan ve bütün dünyada büyük bir hız ve yoğunluk kazanan tüketim yarışı, ekonomik, siyasal ve kültürel sorunları çok daha karmaşık hale getirdi. Her gün pazara bir yenisi çıkarılan, ihtiyaç ötesi tüketim ürünleri, başta Amerika olmak üzere bütün dünyada, büyük bir finansal kirlenmeye yol açtılar.
Paradan para kazanmanın yeni yöntemleriyle, finansal kirlenme, küresel ısınma gibi, bütün ülkeleri, birlikte hareket etmeye zorluyor. Gökdelenlerin arsaların rantını akılalmaz boyutlara çıkarmasına benzer bir biçimde, finansal kirlenme de sermayenin getirisini, hayal edilmesi güç değerlere ulaştırdı. Finansal oyunlarla elde edilen kaçançlar yanında ürün ve hizmet üretiminden elde edilen getiriler çok küçük kaldı.
Çinlilerin ucuz insan gücüyle sağladıkları tasarruflar, dar gelirli Amerikalılara düşük maliyetli ev alma kredisi oldu. Ancak Amerika ve Çin''in oluşturduğu “Kredi Cennet''i uzun ömürlü olmadı.
Üretmeden tüketmenin yol açtığı finansal kirlenme, bütün ülkelerin ekonomisinde büyük sarsıntılara yol açtı.
Bütün dünyanın yüzyüze olduğu kriz bir finansal kriz olmaktan daha çok bir medeniyet krizidir.
Batı dünyası ya kutsal kültürün kaynaklarına dönecek yada toptan yok olacaktır.
Yarın üretilecek bugün tüketilmez.
