Heybeliada Rum Ortodoks Ruhban Okulu nun, azınlık meslek lisesi okulu olarak açılmasına yönelik ön çalışma yapılırken, Cumhurbaşkanlığı'nın isteği ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın kararı ile özel azınlık okullarının kitapları artık ücretsiz olarak bu okullara verilecek
ABD Başkanı Barack Obama'nın, 6-7 Nisan tarihlerinde Türkiye'ye gelmesi ve Ermenistan ilişkilerinin yanı sıra Heybeliada Ruhban Okulu'nun açılmasına yönelik isteklerini iletmesinin ardından iki konuda da cumhurbaşkanlığı ve hükümet kanadında önemli adımlar atılmaya başladı. Ermenistan ile ilişkilerin artırılmasına yönelik adımların ardından şimdi de Heybeliada Ruhban Okulu'nun açılması konusunda çalışmalar yapılmaya başladı.
Ruhban okulunda Meslek Lisesi formülünün uygulanmasına yönelik çalışmalar başlarken Rum Ortodoks Ruhban Okulu'nun Heybeliada Azınlık Meslek Lisesi olarak Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak açılması kararına varıldı. Konuyla ilgili halen MEB'den kesin karar çıkmazken okulun açılışının, 2009-2010 eğitim öğretim yılına yetiştirilmesi için çalışmaların hızlandırılacağı iddia edildi. Anayasa değişikliğinin gerekip gerekmediğine ilişkin halen tartışmalar sürerken konuyla ilgili başka önemli adımlar da atılıyor.
Cumhurbaşkanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı ise söz konusu çalışmalarla aynı doğrultuda bazı adımlar atmaya başladı. ANKA nın edindiği bilgiye göre, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, Milli Eğitim Bakanlığı'na 27 Nisan 2009 tarih 4787 sayılı bir yazı gönderdi. Yazıda, Ermeni okullarında kendi dillerinde okutulan kitapların imkansızlık nedeniyle bastırılamadığı ve fotokopi ile çoğaltılmak zorunda kaldığına dikkat çekilirken sadece bu kitapların baskı ve dağıtım maliyetinin 100 bin TL olacağı ifade edildi. Milli Eğitim Bakanlığı ise Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanması şartı ile tüm özel azınlık okulları ders kitaplarının ücretsiz olarak dağıtılmasına karar verdi. Bakanlığın, 18 Haziran 2009 tarihli “Özel Azınlık Okulları Ders Kitapları” başlıklı ve Bakan Nimet Çubukçu onaylı yazısında, özel azınlık okulları tarafından 2009-2010 eğitim öğretim dönemi için 40 bin kitap ihtiyacının olduğunun açıklandığı belirtildi. Yazıda, kitapların maliyetinin 58 bin TL olduğu ifade edildi.
Heybeliada Ruhban Okulu nun Teoloji Bölümü, Özel Öğretim Kurumları Kanunu nun bazı maddelerinin 12 Ocak 1971 tarihinde iptali üzerine, İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü nün 12 Ağustos 1971 tarihli yazısıyla, 9 Temmuz 1971 den itibaren geçerli olmak üzere kapatılmıştı. Okulun, 150 kişi kapasiteli yatakhanesi, 60 bin kitaplı kütüphanesi, yemekhanesi ve kilisesi bulunuyor. Manastır yöneticileri, ilk aşamada 30 öğrenciyle eğitime başlayabileceklerini belirtiyor. Heybeliada'daki Aya Triada Manastırı, İstanbul Patriği Aziz Fotios tarafından 9. yüzyılda kuruldu. Ruhban Okulu, Manastır bünyesinde 1844'te teoloji eğitimi vermek amacıyla açıldı. Şu anda Manastır'da 15 personel görev yapıyor. Aynı manastırın içinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Özel Rum Erkek Lisesi, öğrencisi olmadığı için eğitim yapamıyor. Lise, son 5 öğrencisini 1986 yılında mezun vermiş.
